İlaç taşıyıcı sistemler için elektro-eğirme yöntemi kullanılarak pcl esaslı membranların geliştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: ŞÜKRAN MELDA ESKİTOROS TOĞAY

Danışman: NURSEL DİLSİZ

Özet:

Bu tezin amacı, ilaç taşıyıcı sistem olarak kullanılmak üzere, elektro-eğirme yöntemiyle nano/mikro yapıda membranların geliştirilmesi ve iki farklı model ilaç için in vitro etkinliğinin incelenmesidir. Çalışmada kullanılan ilk model ilaç; doğada yaygın olarak bulunan ve flavonol grubunun bir üyesi olan kuersetin dir. Kuersetin taşıyıcı membran üretimi için öncelikle polikaprolakton/polietilen oksit, polikaprolakton/polilaktik-ko-glikolit asit ve polikaprolakton/polilaktik asit polimer karışımları kullanılarak elektro-eğirme yöntemiyle ilaç yüklenmemiş membranlar üretilmiştir. Daha sonra bu üç farklı membrana %20 (w/w) oranında ve sadece polikaprolakton/polietilen oksit polimer karışımına %4 (w/w) oranında kuersetin eklenerek elektro-eğirme yöntemiyle ilaçlı nano/mikro lifli membranların üretimi gerçekleştirilmiştir. Yapılan karakterizasyon, in vitro salım ve sitotoksisite çalışmaları sonucunda; polikaprolakton/polietilen oksit karışımının, suda çözünürlüğü düşük olan kuersetinin salım çalışmaları için en ideal ilaç taşıyıcı sistem olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer model ilaç ise suda yüksek çözünürlüğe sahip ve tetrasiklin ailesinden geniş spektrumlu bir antibiyotik olan doksisiklindir. Doksisiklin taşıyıcı sistemi içinse, 100:0, 75:25, 50:50, 25:75, 0:100 (w/w) oranlarında polikaprolakton/polietilen oksit polimer karışımlarına öncelikle %3,5 (w/w) oranında doksisiklin yüklenmiş ve elektro-eğirme yöntemiyle membranlar üretilmiştir. Yapılan karakterizasyon, in vitro salım ve sitotoksisite çalışmaları sonucunda, 75:25 (w/w) oranında polikaprolakton/polietilen oksit polimer karışımından elde edilen membranın doksisiklin için en uygun taşıyıcı olduğuna karar verilmiştir. Bunun üzerine 75:25 (w/w) oranında polikaprolakton/polietilen oksit polimer karışımına farklı oranlarda (%2, %5, %7, %14 ve %21 w/w) doksisiklin yüklenerek membranlar üretilmiş ve karakterizasyon, in vitro salım ve sitotoksisite sonuçları karşılaştırılmıştır. Yüklenen ilaç miktarının artmasıyla salınan etkin maddenin de arttığı fakat ani salım ile gerçekleştiği görülmüştür. Bu yüzden kontrollü salımı sağlayacak ilaç taşıyıcı membranların geliştirilmesi için ortak eksenli elektro-eğirme yöntemi ile %3,5 (w/w) doksisiklin yüklü üç farklı çekirdek-kabuk membranı üretilmiştir. In vitro salım çalışmalarında, çekirdek-kabuk membranlarının tek eksenli elektro-eğirme ile üretilen membrana göre ilaç salımını daha kontrollü gerçekleştirdiği görülmüştür. Bu tez çalışması sonucunda, hidrofilik ve hidrofobik ilaçlar için ilaç taşıyıcı sistemler geliştirilmiştir.