Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: REMZİ NAMAL
Danışman: Bülent Aksoy
Özet:
Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretiminde grafik çizme ve yorumlama becerisinin
geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2017 - 2018 eğitim öğretim yılında Kocaeli ili
Darıca ilçesinde bir devlet ortaokulunda öğrenim görmekte olan bir deney bir kontrol
grubu olmak üzere toplam 60 ortaokul öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.
Araştırma, katılımcıların deneysel işlemden önce ve sonra bağımlı değişkenle ilgili olarak
iki defa ölçüldükleri öntest - sontest kontrol gruplu deneysel desen modelinde
uygulanmıştır. İntact atama ile oluşturulan deney ve kontrol gruplarından deney grubuna
grafik çizme ve yorumlama becerisini geliştirmeye yönelik etkinliklerin yer aldığı öğretim
uygulaması, kontrol grubuna ise öğretim programına uygun öğretim süreci uygulanmıştır.
Araştırmada veri toplamak amacıyla akademik başarı testi ve araştırmacı tarafından
geliştirilen Grafik Çizme ve Yorumlama Beceri Kontrol Listesi (GÇYB-KL) kullanılmıştır.
Araştırmadan toplanan verilerin analizi için, araştırmanın alt problemlerine uygun olarak
yüzde, frekans, aritmetik ortalama ile tek faktör üzerinde tekrarlı ölçümler için iki faktörlü
ANOVA (repeated measures) testi kullanılmıştır. Deney grubu öğrencilerine araştırma ile
ilgili uygulanan beceri etkinlikleri araştırmacı tarafından geliştirilen Grafik Çizme ve
Yorumlama Beceri Kontrol Listesi (GÇYB-KL) kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma
sonucunda grafik çizme ve yorumlama becerisini geliştirmeye yönelik öğretim sürecinin
uygulandığı deney grubunun, öğretim programına uygun uygulamaların gerçekleştirildiği
kontrol grubuna göre grafik çizme ve yorumlamada daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır.
Deney grubu öğrencilerine uygulanan grafik çizme ve yorumlama beceri etkinliklerinde
öğrencilerin en kolay çizip yorumladıkları grafik türünün sütun grafiği, en zorlandıkları
grafik türünün ise çizgi grafiği olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler
öğretiminde grafik çizme ve yorumlama becerisini geliştirmek amacıyla beceri öğretim
basamaklarına uygun olarak grafik çizme ve yorumlama becerisine dayalı etkinliklerle
desteklenen öğretim uygulamalarının gerçekleştirilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : Sosyal bilgiler, grafik çizme, grafik yorumlama, beceri öğretimi