Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESRA DUYGU DURMAZ
Danışman: Ramazan Şahin
Özet:
Bu çalışmada, esnek imalat sistemlerinde sıklıkla kullanılan tesis düzenleme problemlerinden iki sıralı tesis düzenleme problemi incelenmiştir. Özellikle, üretim ortamında farklı akış sıralarına sahip çok sayıda ürün olmasının iki sıralı tesis düzenleme yerleşimi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Öncelikle ürünlerin rotaları boyunca geri yönlü hareketlerini engelleyen bir matematiksel model geliştirilmiştir. Geliştirilen ikinci modelde, problem gerçek hayata daha uygun hale getirilerek geri yönlü akışlara izin verilmiş, ancak ürünlerin geri yönlü hareketleri bir ceza maliyeti ile toplam taşıma maliyetine yansıtılmıştır. Sonrasında, makinelerin depolar arasında yerleştirildiği farklı bir model ile de ürünlerin hammadde deposundan bitmiş ürün deposuna doğru hareket etmeleri sağlanmıştır. Geri yönlü akışlara izin verilen matematiksel modellerin büyük boyutlu örnekleri için matsezgisel algoritmalar geliştirilerek rassal olarak üretilen test problemleri üzerinde performansları değerlendirilmiştir. Son olarak özel bir iki sıralı tesis düzenleme problemi olan koridor atama problemi ele alınmıştır. Problemin çözümü için bir metasezgisel algoritma geliştirilmiş, literatürde yer alan test problemleri çözülerek bu 82 problemden 34 tanesinde bilinen en iyi sonuçlar iyileştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : İki sıralı tesis düzenleme problemi, koridor atama problemi, çok ürünlü üretim ortamı, değişken komşu iniş, iteratif yerel arama |