Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Sezer SENOL
Özet:
Ülkemizde “adaçayı” olarak bilinen Salvia türleri (Lamiaceae), önemli tıbbi ve aromatik bitkilerden biridir. Salvia türlerinin Avrupa’da ve Çin’de geleneksel olarak hafıza güçlendirici amaçla kullanıldığı bildirilmesi nedeniyle, bu çalısmada Türkiye’de yetisen 28’i endemik olmak üzere 55 Salvia taksonunun Alzheimer hastalığının tedavisinde kullanılan en etkili strateji olan asetilkolinesteraz (AChE) enzim inhibe etme potansiyelleri ve antioksidan aktivitelerinin tayin edilmesi amaçlanmıstır. Bu türlerden hareketle hazırlanan diklorometan, etil asetat ve metanol ekstrelerinin AChE inhibitör aktiviteleri spektrofotometrik Ellman yöntemi ile ELISA mikroplak okuyucuda 25, 50 ve 100 μg/ml konsantrasyonlarda test edilmistir. Ekstrelerin antioksidan aktivitesi ise 2,2-difenil-1-pikrilhidrazil (DPPH) radikal süpürücü etki ve demir iyonu-selasyon etkisinin tayini yoluyla gerçeklestirilmistir. Sonuçta, bu testlerde en aktif bulunan S. fruticosa diklorometan ekstresine, çesitli kromotografik tekniklerle aktiviteyönlendirmeli fraksiyonlama uygulanarak, aktif alt fraksiyon elde edilmistir. Đlaveten, ekstrede demir-indirgeme antioksidan gücü testi ile toplam fenol ve toplam flavonoit miktar tayini yapılmıstır. Diğer taraftan, S. fruticosa uçucu yağı elde edilmis ve GK-KS ile kimyasal bilesimi belirlenmistir. Uçucu yağın AChE ile bütirilkolinesteraz (BChE) inhibisyonu ve antioksidan aktivitesi incelenmis, orta derecede anti-AChE etkiye sahip olduğu bulunmustur. Sonuçlarımız, Salvia türlerinin hafıza güçlendirici amaçla geleneksel kullanımı ile uyum içindedir.