Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KÜRŞAT TARIM
Danışman: Hüseyin Köksal
Özet:
Etik insan ilişkilerinde önemli bir kavram olup, etik yönelim doğrudan davranışa yansıyan bir husustur. Tutumlar da bireyin duygu, düşünce ve davranışlarını etkilemektedir. Bu durum etik yönelim ile tutumlar arasında güçlü bir ilişki olduğu düşüncesi uyandırmaktadır. Öğretmenlerin mesleklerine karşı tutumları, öğretmenlik mesleğini severek yerine getirmelerini ve dolayısıyla başarılarını etkilemektedir. Öğretmenler demokratik bir tutuma sahip oldukları takdirde yansıtıcı düşünme sürecine önemli katkı sağlamış olacaklardır. Demokratik bir toplumun oluşmasında bu hususun oldukça önemli olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmada, sınıf öğretmenlerinin etik yönelimleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve sınıf içi demokratik tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada, iki ve daha çok değişkenin birlikte değişim varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi amaçlayan ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın kavramsal modelinde, “Etik yönelim ve Demokratik Tutum” değişkenleri bağımsız değişken olarak, Mesleğe Yönelik Tutum değişkeni ise bağımlı değişken olarak yer almaktadır.
Veriler, Etik Yönelim, Demokratik Tutum ve Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 öğretim yılında Ankara ilinin Altındağ, Beypazarı, Çamlıdere, Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı, Keçiören, Kızılcahamam, Mamak, Sincan ve Yenimahalle ilçelerindeki 120 ilkokulda görev yapmakta olan 883 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Örneklem belirlenirken kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi kullanılmıştır. Elde dilen veriler, SPSS 22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin etik yönelimleri, demokratik tutum ve mesleğe yönelik tutum düzeylerinin cinsiyetlerine ve medeni durumlarına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği T-testi ile yaş, eğitim düzeyi, mezun olunan bölüm, mesleki kıdem, sınıftaki öğrenci sayısı, görev yapılan okulun bulunduğu bölge ve görev yapılan okulun sosyo-ekonomik düzeyine göre ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenlerin incelenmesinde ise; Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, sınıf öğretmenlerinin etik yönelimlerine ilişkin tutum düzeyinin, idealizm alt boyutu katılım düzeyinin düşük; görecelik alt boyutu katılım düzeyinin orta düzeyde olduğunu göstermektedir. Sınıf öğretmenlerinin demokratik tutum değişkenine ilişkin katılım düzeylerinin, iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin mesleğe yönelik tutum düzeylerinin, sevgi, değer ve uyum alt boyutlarına ilişkin katılım düzeylerinin ise düşük olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler : Sınıf öğretmenleri, etik yönelim, demokratik tutum, mesleğe yönelik tutum