FLOROAPATİT TEMELLİ YENİ BİR İYON SEÇİCİ ELEKTROTUN GELİŞTİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Asuman ÜNAL

Danışman: OLCAY ŞENDİL

Özet:

Bu çalışmada kalsiyum floroapatit (Ca10(PO4)6(F)2) temelli yeni bir katı hal iyon seçici elektrot geliştirmek amaçlandı. Ca10(PO4)6(F)2 (kalsiyum floroapatit), Ag2S ve Cu2S tuzları farklı oranlarda karıştırılarak elektrotlar hazırlandı Bazı çalışmalarda CaFA yerine öğütülmüş insan dişi kullanıldı. Elektrotun birçok iyona karşı seçiciliği potansiyometrik metotla araştırıldı. Elektrotun florür ve klorür iyonları ile düşük ve yüksek pH lara duyarlı olduğu gözlendi. Ölçümler sabit iyonik şiddette (0,1 M NaNO3 ortamı) ve oda sıcaklığında (22°C) yapıldı. En iyi performans % 20 Ca10(PO4)6(F)2 + % 5 Cu2S + % 75 Ag2S bileşimindeki elektrotlardan alındı. Bu bileşimdeki elektrotun seçiciliğinin, florür iyonu için pH 6 da 1x10-6-1x10-2 M F- konsantrasyon aralığında 10 ± 3,4 mV/pF, klorür iyonu için 20 ± 3,5 mV/pCl eğime sahip olduğu tespit edildi. Bunun yanı sıra elektrotun pH 1-5 aralığında pH değişimlerine karşı 25± 3,2 mV/pH, pH:10-13 arasında ise 39 ± 5,8 mV/pH eğime sahip olduğu gözlendi. 1x10-3 M klorür iyonu varlığında K+, Mg2+, Ca2+, Ni2+, Cu2+, Cr3+, OH-, F-, I-, PO4 3- iyonlarını girişimleri araştırıldı ve seçicilik katsayıları hesaplandı. Bu elektrot, standart ekleme yöntemi uygulanarak suni gözyaşı, çeşme suyu numunelerinde Cl- miktarının tayin edilmesinde kullanıldı. Numunelerdeki klorür iyonu miktarı, suni gözyaşı 0,6 ± 0,1 mgCl-/L, çeşme suyunda 0,7 ± 1,2 mgCl-/L olarak bulundu.