Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Elif ŞENGEL
Danışman: Ali İhsan Ünay
Özet:
Tarihi yapılar birer kültürel miras ögesidir ve toplumların benliğinin muhafazası açısından büyük önem arz ederler, aynı zamanda tarihlerine ışık tutarlar. Bu sebeple tarihi yapıları korumak, bakım ve onarımlarını yapmak kültürel mirası korumak adına bir gerekliliktir. Toplumların kültürlerinin sürdürülebilmesi ve tarihlerinin unutulmaması açısından önemli olan bu yapılar pek çok farklı şekilde hasar görmektedir. Tarihi yapıların hasar görme türlerine bakıldığında birçok farklı sebep ile karşılaşılmakta. Bu sebeplerden bazıları kişiler tarafından yapılan ve bazıları da doğal olaylar sonucu meydana gelmektedir. Hasar türleri içinde kişilerin sebep olduğu vandalizm yani tahripçilik önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada, vandalizm, vandal ve kültürel miras kavramlarından bahsedilmiş, farklı araştırmacılar tarafından ortaya konmuş çeşitli vandalizm sınıflandırmaları incelenmiş, tarihi yapılardaki vandalizmin dünyadaki ve ülkemizdeki örneklerine yer verilmiş, vandalizme karşı alınan önlem ve yaptırımlar incelenmiş, özsaygı kavramı vurgulanarak vandalizmin önlenmesi üzerinde durulmuştur. Araştırma kapsamında, literatür taraması yapılmıştır ve internet arama motorlarında farklı dillerde anahtar kelimeler taranarak bulunan görseller derlenmiştir. Bu görseller örnek olarak kullanılmış ve vandalizm çeşidi belirtilerek sunulmuştur. Bu tez çalışmasında, tarihi yapıların özellikle kültürel miras bakımından önemi vurgulanarak korumanın gerekliliği ve vandalizmi önlemenin önemi ortaya konmak amaçlanmıştır. Sonuç olarak, hem ülkemizde hem de yurt dışında çok sayıda tarihi yapının farklı türden vandalizmlere maruz kalarak hasar gördüğü saptanmıştır. Bu probleme farklı çözüm önerileri getirilmiş ve özellikle mobil uygulama fikri, örnekleriyle detaylı olarak açıklanmıştır. Bu çalışma bilimsel ortama, tarihi yapıların korunması konusunda katkı sağlayacak ve tarihi yapılarda vandalizm konusunda farkındalık yaratacaktır.
| Anahtar Kelimeler : Vandalizm, vandal, kültürel miras, tarihi yapılar, özsaygı |