Konut yaşama mekânlarında kullanılan stillerin kullanıcı tercihleri üzerindeki etkisi

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: AYŞEN ÇAPANOĞLU

Danışman: KEMAL YILDIRIM

Özet:

Bu çalışmada, konut yaşama mekânlarında kullanılan stillerin algılanmasında kullanıcıların beğeni, güzellik, karmaşıklık, etkilenme ve aşinalık durumları üzerinde oluşturduğu etkilerine odaklanılmış olup, farklı stillere sahip yaşama mekânı örneklerinde kullanıcıların stil tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu maksatla Lens Model ve Varyans Analizi olmak üzere iki farklı istatistiksel değerlendirme çalışması yapılmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın amacına uygun olarak iki aşamalı anket geliştirilmiştir. İlk aşamada, alanında uzman 11 öğretim üyesi tarafından deneylerde kullanılacak farklı stillere sahip yaşama mekânı imajlarına ait stillerin kimliklendirilmesi sağlanmış olup, anlamlı bulunan 24 adet imaj modern, karma ve klasik başlıkları altında gruplandırılarak çalışmaya dâhil edilmiştir. İkinci aşamada, halk grubundan oluşan 252 katılımcıdan, kendilerine gösterilen 24 yaşama mekânı imajını, beğeni için yaşamak isterim-yaşamak istemem, güzellik için mükemmel tasarım-çok kötü tasarım, karmaşıklık için sade-karmaşık, etkilenme için etkileyici-sıradan ve aşinalık için çok tanıdık-hiç tanıdık değil bilişsel kavramları başlıklarında değerlendirmeleri istenmiştir. Ayrıca bu bilişsel kavramların Lens Model analizinde değerlendirilmek üzere fiziksel bileşenler ile ilişkisini belirlemek için ise aynı imajlar yine uzman 11 öğretim üyesine sunulmuş, her bir imaj için 28 fiziksel bileşeni değerlendirmeleri istenmiştir. Sonuç olarak, stil tercihinde çok güçlü bir ortak yargının olduğunu ve modern olarak tanımlanan stilin karma ve klasik stillere oranla daha çok beğenildiği ve bu doğrultuda modern stilde tasarlanmış mekânların daha çok tercih edildiği tespit edilmiştir. Diğer taraftan, karmaşıklık, etkilenme ve aşinalık bilişsel kavramlarında tüm grupların birbirleriyle aynı yönde ve güçlü bir ilişki içinde olduğu görülmüştür.