Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA İNCEMAN KARA
Danışman: Galip Yüksel
Özet:
Araştırmanın amacı duygusal yeterlilik eğitiminin ergenlerin duygusal yeterlilikleri ve ifade esnekliklerine etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda nicel ve nitel yöntemleri içeren bir karma yöntem araştırması yürütülmüş ve açıklayıcı sıralı karma yöntem deseni kullanılmıştır. Nicel araştırma kapsamında yürütülen deneysel çalışmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen, nitel çalışma kapsamında ise temel nitel araştırma yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 40 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Bu öğrenciler deney (n=20) ve kontrol (n=20) gruplarına seçkisiz atanmıştır. Nicel araştırma aşamasında Kişisel Bilgi Formu ve Grup Süreci Değerlendirme Formu ile bu araştırma kapsamında geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılan "Duygusal Yeterlilik Profili" ve "Çocuk ve Ergenler için İfade Esnekliği Ölçeği" kullanılmıştır. Nitel araştırma aşamasında ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada deney grubundaki öğrencilere her bir oturumu 60 dakika süren 11 oturumdan oluşan ve duygusal yeterlilik modelini temel alan bir psiko-eğitim programı uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise deneysel süreç tamamlanana kadar duygusal yeterlik modeline dayalı bir eğitim uygulanmamıştır. Deney grubuna uygulanan eğitim tamamlandıktan sonra son test ve 11 hafta sonra izleme testi uygulanmıştır. Nicel verilerin analizinde karışık ölçümler için iki yönlü ANOVA, nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yapılmıştır. Nicel bulgular eğitimi tamamlayan deney grubundaki katılımcıların içsel duygusal yeterlilik ve kişilerarası duygusal yeterlilik puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı şekilde yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ancak ifade esnekliği için bu farkın anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel aşaması ise eğitimde edinilen becerilerin günlük yaşamda kullanılmasına yönelik bağlamsal bulgular sunmuştur. Bu bulgulara göre uygulanan eğitim katılımcılara duygusal yeterlilik becerileri kazandırmış ve bu beceriler katılımcıların kişilerarası ilişkilerde sorunları yönetme ve bu ilişkilerin niteliğini geliştirme konusunda olumlu sonuçlar üretmiştir. Elde edilen bu bulgular alanyazındaki ilişkili çalışmaların sonuçları ile benzerlik göstermiştir. Bu çalışma sosyal ve kültürel bağlamları vurgulayan bu eğitimin ergenlerin duygusal yeterliliklerini geliştirmede etkili bir müdahale olduğunu ortaya koyarak ilgili alanyazına katkı sunmuştur.