Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İngiliz Dili Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: SEDA CAN
Danışman: Cemal Çakır
Özet:
Dil öğretiminin gittikçe artan önemi ile birlikte, bu alandaki öğretmen uygulamaları ve bunların etkinliği ile ilgili sorular artmaktadır. Öğretmenlerin mesleklerini icra ederken kişisel inançlarının etkisinde hareket etmeleri beklense de Baştürkmen, Loewen ve Ellis (2004) tarafından yürütülen çalışmada, son zamanlarda öğretmenlerin mesleki uygulamaları ile mesleki inançları arasında farklılıklar görüldüğü ortaya konmuştur. Dil öğretimindeki en tartışmalı konulardan biri hata düzeltimidir. Hata düzeltimi sözel ve yazılı olarak yapılabilmektedir. Öğrencilerin ders esnasında, özellikle konuşurken ve öğrenilen konuya ilişkin alıştırmaları cevaplarken yaptıkları dilbilgisi hataları için Sözel Düzeltici Dönüt tercih edilmektedir. Sözel Düzeltici Dönütün altı farklı çeşidi vardır. Bunlar literatürde ‘söyletim’, ‘yeniden biçimlendirme’, ‘doğrudan düzeltme’, ‘üst-dilsel geribildirim’, ‘tekrarlam’ ve ‘açıklığa kavuşturma talebi’ şeklinde sınıflandırmıştır (Lyster ve Ranta, 1997) ve hangisinin öğrenci için daha anlaşılır veya daha etkili olduğuna dair öğretmen inançlarının neler olduğu ve bu inançların, öğretmenlerin mesleki uygulamalarını etkileyip etkilemediği pek çok defa araştırılmıştır. Bunun yanı sıra, öğrencilerin, kendilerine sınıf içinde hata düzeltimi için verilen Sözel Düzeltici Dönütler hakkındaki inançları da bu dönütlerin hata düzeltiminde etkili olup olmaması konusunda önem arz etmektedir ve bu sebeple araştırma konusu olmuştur. Öğretmenlerin inançları haricinde, farklı etkenlerden ötürü öğretmen uygulamaları farklılaşabildiği gibi, öğrencilerin de faydasına inandığı ve gerçekten verim aldığı uygulamalar farklılık gösterebilmektedir. Şimdiye kadar genellikle sadece öğretmen inançlarını veya öğrenci inançlarını inceleyen çalışmalardan farklı olarak bu çalışmamız, hem öğretmen inançları ve uygulamalarını hem de öğrenci inançları ve dönütlerden aldıkları edinimi analiz edip bunları karşılaştırdığı için önemlidir. Bu çalışma için, bir vakıf üniversitesi hazırlık programında, başlangıç seviyesinde (A1) İngilizce eğitimi alan beş farklı sınıftaki öğrenciler ile bu sınıflarda İngilizce öğreten öğretim görevlilerinin görüş ve uygulamaları incelenemiştir. Öğretim görevlilerinin sınıfları ile yaptığı beşer adet dersin görüntü kayıtları alınıp incelenmiş, sonrasında da öğretim görevlilerine ve öğrencilere Sözel Düzeltici Dönütlere yönelik inançlarını ölçmek için birer sormaca doldurtulmuştur. Bu sormaca ile inançlarının gerekçelerine de ulaşılmaya çalışılmıştır. Kayıtlar ve sormacalara verilen cevaplar içerik analizi yöntemi ile incelenip karşılaştırılarak, bu ikisi arasındaki ilişki ortaya çıkarılmıştır. Araştımanın sonuçlarına göre öğretim görevlilerinin öğrencileri için en faydalı bulduğu sözel düzeltici dönüt çeşitleri yeniden biçimlendirme ve üst-dilsel geribildirim olmuş ve en sık kullandıkları ise yeniden biçimlendirme ve söyletim olarak gözlemlenmiştir. Böylelikle, öğretim görevlilerinin inançları ve uygulamaları arasında kısmi eşleşmeden bahsetmek mümkündür. Öğrenci inançları analizi, öğrencilerin yeniden biçimlendirme ve söyletim dönütlerini kendileri için daha yararlı gördüklerini göstermiştir. Fakat, söyletim ve açık düzeltme dönütleri, öğrencilerin hatalarını süzeltmelerinde en çok faydalandıkları dönüt çeşitleri olmuştur ve bu sonuç öğrenci inançları ile kısmi eşleşme göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Hata, Dilbilgisi Hataları, Sözel Düzeltici Dönüt, Inançlar, Öğretmen Uygulamaları.