Ahmet Cevat Emre’Nin Türk Dili Ve Türk Dili Eğitimi İle İlgili Görüşleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Alev Şeyda Uzun

Danışman: Leylâ Karahan

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Ahmet Cevat Emre’nin Türk dili ve Türk dili eğitimi ile ilgili görüşlerini tespit etmektir. Araştırmada birebir etkileşim gerektirmeyen, daha çok dokümanlara dayalı veri toplama ve analiz esası üzerine inşa edilen etkileşimsiz nitel araştırma deseni uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemini Ahmet Cevat Emre’nin 1908 yılından 1960 yılında kadar yazdığı Türk dili ve Türk dili eğitimi ile ilgili eserleri oluşturmuştur. Doküman incelemesi yoluyla elde edilen veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmanın kavramsal çerçeve bölümünde Ahmet Cevat Emre’nin hayatı ve bütün eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Bulgular ve yorumlar bölümünde Ahmet Cevat Emre’nin Türk dili ve Türk dili eğitimi ile ilgili görüşleri iki ana başlık altında incelenmiştir. Buna göre Ahmet Cevat Emre’nin XIX. ve XX. yüzyıl dil bilimi araştırmalarıyla yakından ilgilenen bir Türkolog olduğu ve Türk dili, Türk dili grameri, alfabe, dil inkılâbı ile ilgili görüş, tespit ve eleştirilerini eserlerinde dile getirdiği tespit edilmiştir. Araştırmada aynı zamanda bir eğitimci olan Ahmet Cevat Emre’nin dil bilgisi öğretimi ve dil bilgisi kitaplarına yönelik görüş, eleştiri ve önerileri tespit edilmiş, hazırladığı dil bilgisi ders kitapları incelenmiş, okuma, yazma ve yazım becerilerini geliştirmeye yönelik görüş ve uygulamaları da belirlenmiştir. Araştırma sonucu elde edilen bulgu ve yorumlardan hareketle sonuçlar ifade edilmiştir. Buna göre XX. yüzyılın ilk

yarısında eser vermeye başlayan Ahmet Cevat Emre’nin Türk dili ve dil eğitimi ile ilgili yaptığı çalışmalarla Türk diline büyük katkı sağlayan önemli Türkolog, eğitimci ve ders kitabı yazarlarından biri olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Ahmet Cevat Emre, Türk dili, Türk dili grameri, Türk dili eğitimi