Turizm gelişiminin girişimcilik faktörleri çerçevesinde değerlendirilmesi: Beypazarı ve Safranbolu üzerinde karşılaştırmalı bir çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ALİ HAYDAR ÖZTÜRK

Danışman: FATMA ERDOĞANARAS

Özet:

Küreselleşme süreci, ulaşımın gelişmesi ve teknolojik gelişmeler dünyadaki turizm gelişimini hızlandırmıştır. 1970 sonrası küresel ekonomik yeniden yapılanma ve dünyanın birçok gelişmiş kentinde imalat sanayinin önemini kaybetmesi nedeniyle, kent yönetimlerinin yerel ekonomik kalkınmayı sağlamak ve kentleri ekonomik olarak canlandırmak amacı ile turizme yöneldikleri görülmektedir. Bu çerçevede, turizm girişimciliğinin temel bileşenlerini oluşturan işletme özellikleri, girişimciye ilişkin özellikler ile sosyal, ekonomik ve fiziksel çevreyi kapsayan girişimcilik iklimi faktörlerinin turizm gelişimine etkisinin irdelenmesi ve başarı faktörlerinin belirlenerek desteklenmesi, bölgesel gelişmenin sağlanması ve hedeflenen turizm gelişimine ulaşılması açısından önem taşımaktadır. Türkiye'de son yıllarda turizm sektörünün ivme kazanmasıyla, gelişmiş turizm alanlarının yoğunlaştığı kıyı bölgeleri dışında iç kesimlerde de turizme dayalı ekonomik gelişmenin başladığı görülmektedir. Bu çalışma geleneksel tarihi konut dokusunun korunmasına dayalı olarak turizmin geliştiği Beypazarı ve Safranbolu ilçelerindeki etkili girişimcilik faktörlerinin belirlenmesi amacını taşımaktadır. Araştırmada konaklama ve yeme-içme hizmeti sunan turizm girişimcileriyle Safranbolu'da 87, Beypazarı'nda 32 olmak üzere toplam 119 anket çalışması ve yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Sonuçlar SPSS yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, girişimcilik başarı faktörlerinin belirlenmesi amacıyla lojistik regrasyon yönteminden yararlanılmıştır. Alan çalışmasının bulguları, Beypazarı ve Safranbolu'da turizm sektöründe küçük aile işletmelerinin hakim olduğu bir yapıyı gösterirken, girişimcilerin yaşam tarzı ve otonomi faktörleriyle ilişkili olarak sektöre giren, çoğunlukla orta yaş ve üzerindeki erkeklerden oluştuklarını ortaya koymaktadır. Ayrıca, Beypazarı'nda girişimcilerin orta eğitim düzeyine, Safranbolu'da ise yüksek eğitim düzeyine sahip oldukları görülmektedir. İki yerleşim alanında deneyim sahibi olmak ve turizm pazarlama planına sahip olmak ortak başarı faktörleri olarak ortaya çıkarken, özellikle Safranbolu'nun çok çeşitli başarı faktörleriyle turizm sektöründe daha yüksek gelişme potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Ayrıca çalışmanın bulguları, Beypazarı ve Safranbolu'da turizm girişimciliği başarı faktörlerinin Türkiye'deki gelişmiş turizm alanlarında öne plana çıkan başarı faktörlerinden farklı bir yapı gösterdiğini de ortaya koymaktadır.