Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: HÜRREM EVREN BORAN
Danışman: HAYRUNNİSA BOLAY BELEN
Özet:Somatosensoryel temporal diskriminasyon (STD), bir bölgeye kısa aralıklar ile uygulanan iki ayrı somaestetik uyarının farklı iki uyarı olarak algılanabilmesidir. Teorik olarak normal sensoryel temporal diskriminasyon, periferik ve santral duyu yollarının primer somatosensoryel korteksle bütünlüğü ile ilişkilidir ve rol alan kortikal ve subkortikal yapıların intakt olması gerekmektedir. Çalışmamızda, migren hastalarında atak sırasında ve interiktal dönemde, STD değerlerini ölçerek atağın duyusal algı üzerine önemini araştırdık. Çalışmamızda, ICHD-3 tanı kriterlerine uyan 12 aurasız migren ve 12 baş ağrısı olmayan gönüllü incelendi. Hastalar, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı'na başvuranlardan seçildi. Migren hastaları atak ve interiktal dönemde olmak üzere 2 kere incelendi. Sağ el, sol el, sağ yüz ve sol yüzde STD değerleri ölçüldü. Migren hastalarında, hastalık süresi, atak sırasında VAS skoru, fonofobi, fotofobi, bulantı, kusma ve allodini varlığı kaydedildi. Migren hastalarında, atak döneminde interiktal döneme ve kontrol grubuna göre sağ el, sol el ve sol yüzde STD değerlerinde artma saptandı. Baş ağrısı lateralizasyonuna göre, atak döneminde interiktal döneme ve kontrol grubuna göre kontralateral el, ipsilateral el ve ipsilateral yüzde STD değerlerinde artma saptandı. Ayrıca atak döneminde, kontralateral el, ipsilateral ele göre, ipsilateral yüz ise kontralateral yüze göre istatistiksel olarak anlamlı derecede uzun saptandı. Atak döneminde, allodini, fonofobi, fotofobi, bulantı ve kusma varlığı ile STD değerleri arasında korelasyon saptanmazken, VAS skorları ile sağ el, kontralateral el STD değerleri arasında korelasyon saptandı. Çalışmanın sonucunda, atak döneminde STD değerlerinde uzama, migren patofizyolojisinde rol oynayan, kortikal yayılan depresyon, serebral hipometabolizmanın, STD'de rol oynayan kortikal ve subkortikal yapıları etkilemesi sonucu ortaya çıktığını düşündürmektedir. Baş ağrısı hemisfere göre değerlendirildiğinde, STD değerlerinde, kontralateral elde, ipsilateral ele göre, ipsilateral yüzde, kontralateral yüze göre uzama saptanması, migren patofizyolojisinde çok önemli rol oynayan ve jeneratör olarak düşünülen beyin sapından kaynaklanmış olabilir. Bu çalışma, migren hastalarında STD ile ilgili ilk çalışmadır ve migren atak döneminde geçici olarak belirgin uzama olmasının gösterilmesi açısından önem taşımaktadır. Somatosensoryel uyarılmış potansiyel, trigeminal uyarılmış potansiyel, uzamsal iki nokta ayırımı ve fonksiyonel görüntülemeler ile STD'yi birleştiren çalışmalar ile bu uzamanın anatomik lokalizasyonu ve patofizyolojisi hakkında daha yeterli bilgiler elde edilebilir.