Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: GÜLŞAT BİCAN
Danışman: NECATİ DEMİR
Özet:Bu çalışmanın amacı, Danimarka'da yaşayan ve ana dili (birinci dil -L1-) Türkçe olan lise öğrencilerinin, dil boyutlarının baskınlık ve beceri düzeyi açısından incelenmesidir. Araştırmanın ilk aşamasında, baskın dilin, bireylerin dil edinim ve öğrenme yaşları, süreleri, kullanımları, tercihleri ve dil geçmişleriyle ilişkili olduğu görüşünden hareketle, katılımcıların Türkçe ve Danca dillerinden hangisinde baskın olduklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, katılımcılardan, Alexandra L. Dunn ve Jean E. Fox Tree (2009) tarafından geliştirilen ve iki yönlü dil boyutu içeren İki Dilliler İçin Hızlı ve Kademeli Baskın Dil Ölçeği çerçevesinde verilen bir anketi yanıtlamaları istenmiştir. İkinci aşamada, katılımcıların Türkçedeki dil beceri düzeylerini tespit etmek üzere, Avrupa Ortak Çerçeve Metninin belirlediği dil düzeyleri temel alınarak oluşturulmuş bir Türkçe dil sınavının cevaplanması istenmiştir. Elde edilen veriler sınıflandırılmış, istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan sonuçlar, katılımcıların baskın dilinin Danca olduğunu, ayrıca Türkçe ve Danca dil öğrenme süreleri ve kullanım oranları arasında anlamlı farklılıklar olduğunu göstermiştir. Türkçe dil beceri düzeyleri açısından ise katılımcılar arasında farklılıklar olduğu saptanmıştır. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan istatistiksel veriler, tezde sunulan kavramsal çerçeve dikkate alınarak değerlendirilmiş, Danimarka özelinde ve Avrupa genelinde iki dilli Türk kökenli öğrencilerin ana dili eğitimi konusunda detaylı öneriler ortaya koyulmuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçların, yurtdışında Türkçe öğretimi alanında alınacak eğitimsel kararlara ve yapılacak çalışmalara katkıda bulunacağı düşünülmektedir.