Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OLA MOHAMED ABDEL-HALİM MANSOUR
Danışman: Mehmet Kara
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışmanın temel amacı, Mısır’da Süveyş Kanalı Üniversitesi Türkoloji bölümünde 3 ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin dinleme/izleme ve konuşma becerilerinin geliştirilmesinde yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi bağlamında filmler aracılığıyla filmlerin etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Süveyş Kanalı Üniversitesi Türkoloji bölümünün güz dönemindeki 3 ve 4. sınıfta öğrenim gören 33 öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilere "Öğrenci Bilgi Formu" uygulanarak onların kişisel bilgileri ile Türk filmleri ve dizileri ile ilgili duygu ve düşünceleri elde edilmiştir. Araştırma, Deney ve Kontrol gruplu betimsel araştırma modelinde tasarlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Çalışmada aynı düzeydeki Deney grubuna 8 haftalık bir süre boyunca farklı türlerde 8 film kesiti izlettirilerek dinleme/izleme ve konuşma becerisine yönelik uygulamalar yapılırken Kontrol grubunda ise mevcut programdaki ders planına ve içeriğine uygun konular işlenmiştir. Bu süreç sonunda her iki gruba da araştırmada veri olarak hem Öğrenci Bilgi Formu’nda yer alan soruların analizi için betimsel istatistiklerden frekans ve yüzde kullanılmış hem de Deney ve Kontrol grubundaki öğrencilerin film metinlerindeki sorulara verdikleri cevapların ham puanları belirlenerek istatistiksel analizleri yapılmıştır. Böylece 8 film metninin sınavına katılan Deney ve Kontrol grubundaki öğrencilerin toplam puanları belirlenmiştir. Öğrencilerin bu puanları; gruba ve cinsiyete göre karşılaştırmalar için gruplardaki örneklem sayısından
vii
dolayı parametrik olmayan tekniklerden Mann Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca öğrenci puanları grup sayısı ikiden fazla olan değişkenler için ise Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen veriler ışığında, 3 ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin Deney ve Kontrol grubunda olmalarına göre dinlediğini/izlediğini anlama becerisinde anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında; Kulak-Dil Alışkanlığı yöntemi ile Türkçe film izlemenin Deney grubundaki öğrencilerin dinlediğini/izlediğini anlama puanlar ile geleneksel yöntemin uygulandığı Kontrol grubundaki öğrencilerin dinlediğini/izlediğini anlama puanları arasında anlamlı bir farklılığın oluştuğu görülmektedir. Ayrıca Deney ve Kontrol grubundaki öğrencilerin dinlediğini/izlediğini anlama becerisini ölçmek amacıyla uygulanan 8 etkinliğe göre Deney grubundaki öğrencilerin etkinlikler ilerledikçe puanlarının daha da yükseldiği Kontrol grubunun performansının ise düştüğü görülmektedir. 3 ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin cinsiyetlerine göre dinlediğini/izlediğini anlama becerisinde, anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında; farklılaşmanın olmadığı ve benzer beceriye sahip oldukları söylenebilir. Öğrenci Bilgi Formu'ndan elde edilen verilere göre öğrencilerin Türk filmlerini izleme amaçlarına bakıldığında öğrencilerin en fazla Türkçelerini geliştirmek (% 63) ve Türkiye’yi, Türkleri ve Türk Kültürünü (% 24) tanımak amacıyla filmleri izledikleri anlaşılmıştır. Buradan hareketle Mısırlı öğrencilerin, filmleri en fazla hem dil becerisi için hem de Türkiye’yi ve Türkleri tanımak için izledikleri sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğrenci Bilgi Formu'nu göre öğrencilerin yaklaşık yarısı Türkçe filmleri Arapça alt yazılı olarak izlemeyi tercih ederken, grubun yaklaşık %25’i alt yazısız ve diğer %25’ise Türkçe alt yazılı olarak tercih ettiklerini sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin tercih ettikleri film türlerine cevaplarına bakıldığında; Mısırlı öğrencilerin ilk üç tercihi olarak sırasıyla dram, romantik ve komedi türü olduğunu görülmüştür. Buna ek olarak öğrencilerin Öğrenci Bilgi Formu'na verdikleri cevaplardan hareketle film izleme veya dizi izlemenin Türkçe dil becerilerini çok etkilediği şeklinde cevap verenlerin oranı %72,5 olduğunu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrenci Bilgi Formu'na katılan 33 öğrenciden film izlemenin en çok dinleme becerisi üzerine ikinci olarak da konuşma becerisine katkıları olduğunu ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada da elde edilen sonuçlara göre uzun ve kısa metrajlı film, dizi film, çizgi film ve belgesel filmler, içeriği görsel ve işitsel olarak erişilebilir hâle getirdiği için dinleme/izleme ve konuşma becerileri eğitiminde yukarıdaki geçen farklı tür filmler ders içi ve ders dışı bir materyal olarak kullanılması gerektiği, ayrıca ders kitaplarında ortak olan temalara göre farklı tür filmleri hem ders içi hem de ders dışı kullanılması gerektiği ve yabancı dil öğretimi alanında materyal olarak uzun ve kısa metrajlı film, dizi film, çizgi film ve belgesel filmlerden yaralanma konusunda, metin içeriklerine özen gösterilmesinin önemli oldu sonucu ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Dil, Yabancı Dil Öğretimi, Türkçe Öğretimi, Çok Ortamlı Öğretim, Yabancılara Türkçe Öğretimi