Laktik asit bakterilerinin kültür filtratları ve ekzopolisakkaritlerinin (EPS)bifidobakterilerin gelişimini düzenleyici (BGD)ve antibiyofilm etkilerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİME SARIKAYA

Danışman: Belma Aslım

Özet:

Bu çalışmada, gıda ve gaita kaynaklı bakteri suşlarından, daha önce yapılan çalışmalarda probiyotik özellikleriyle öne çıkmış 6 adet laktik asit bakterisi suşu (L. delbrueckii ssp. bulgaricus B3, L. delbrueckii ssp. bulgaricus A12, L. fermentum LB69, L. paracasei LB8, L. plantarum GD2, L. rhamnosus GD11) kullanılmıştır. Bu suşların ekzopolisakkarit (EPS) üretimleri, EPS'lerinin monosakkarit kompozisyonları, bifidobakterilerin (B. breve A28 ve BASO1) gelişimini düzenleyici (BGD) etkileri ve antibiyofilm yetenekleri araştırılmıştır. Kültür ortamında, en yüksek EPS üretim kapasitesi GD11, LB69 ve B3 suşlarında tespit edilmiştir. Kültür ortamından saflaştırılıp, liyofilize edilen EPS'lerin monosakkarit kompozisyonları HPLC analizi ile araştırılmış ve tüm suşlarda baskın monomerin mannoz olduğu görülmüştür. En yüksek mannoz oranına sahip suşlar ise LB69 ve GD11 olarak belirlenmiştir. Laktik asit bakterilerinin kültür filtratları ve liyofilize EPS'lerinin bifidobakterilerin gelişimini düzenleyici (BGD) etkisi, ticari bir prebiyotik olan inulin ile mukayese edilerek araştırılmıştır. Filtratların ve EPS'lerin inulin ile benzer bir şekilde BGD etkisinin olduğu görülmüştür. En yüksek BGD aktivitesi GD11 suşunun kültür filtratında görülmüştür. Elde edilen verilerle yapılan istatistiksel analizlerde, suşların EPS üretim miktarı ile süpernatantlarının v gösterdiği BGD aktivitesi arasında (p<0,05) ve EPS'lerin içerdiği mannoz miktarı ile EPS'lerin gösterdiği BGD aktivitesi arasında (p<0,05) pozitif bir korelasyon bulunmuştur Bu çalışmada, 13 patojen bakterinin biyofilm oluşturma yetenekleri belirlenmiş ve en yüksek biyofilm yapma yeteneğine sahip olan 4 suş (B. cereus RSKK-863, L. monocytogenes ATCC-7644, E. fecalis ATCC 25175, P. aeruginosa ATCC-72853) antibiyofilm çalışmaları için test bakterisi olarak seçilmiştir. 3 adet laktik asit bakterisinin kültür filtratları ve liyofilize EPS'lerinin farklı konsatrasyonları antibiyofilm etkisi bakımından test edilmiştir. En yüksek antibiyofilm etkiyi, LB69 suşunun kültür filtratı B. cereus RSKK-863 suşu üzerinde % 93 biyofilm inhibisyonuyla, liyofilize EPS'si de aynı suş üzerinde biyofilmi % 90 inhibe ederek göstermiştir. Elde edilen verilerle yapılan istatistiksel analizlerde, EPS'lerin içerdiği mannoz miktarı ile kültür filtratlarının gösterdiği antibiyofilm aktivitesi arasında ve EPS'lerin içerdiği mannoz miktarı ile EPS'lerin gösterdiği antibiyofilm aktivite arasında güçlü bir korelasyon (p<0,01) bulunmuştur. Bu çalışmada, LB69 ve GD11 suşlarının kültür filtratları ve EPS'lerinin hem BGD etkili hem de antibiyofilm etkili ajanlar olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir. Bu ajanların oral yolla alınması durumunda, gastrointestinal alanda bulunan bifidobakterilerin gelişimi arttırılarak, konağa yararlı etkilerin sağlanmasının yanı sıra, zararlı bakterilerin biyofilm oluşturmaları engellenerek, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi mümkün olabilecektir.