Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UĞUR SÖZLÜ
Danışman: Selda Başar
Özet:
Bu çalışmanın amacı, gecikmiş kas ağrısında (GKA) nörodinamik mobilizasyonun (NM) kas hasarı ve inflamasyon biyobelirteçleri ile ağrı, basınç ağrı eşiği, normal eklem hareketi (NEH), kas kuvveti ve fonksiyonel durum üzerine etkilerini araştırmaktır. Çalışma kapsamında, 32 sağlıklı sedanter erkek gönüllü randomize edilerek NM (n=16) ve plasebo NM (n=16) grubu olarak ikiye ayrıldı. Bireylerin başlangıç değerlendirmeleri yapıldıktan sonra üç hafta boyunca haftada üç gün, günde üç set ve on tekrar olacak şekilde femoral sinir NM ve plasebo NM teknikleri uygulandı. Uygulamaların bitiminden üç gün sonra ikinci değerlendirmeler yapılarak ara vermeden kuadriseps femoris (KF) kasına yönelik GKA oluşturma protokolüne geçildi. Bireylerde GKA oluşması için dominant alt ekstremitede izokinetik dinamometre ile 30 set 10 tekrarlı eksantrik diz ekstansiyonu (35°- 95° fleksiyon açılarında, 30°/sn hızda) yapıldı. GKA protokolünün hemen ardından ve 24, 48, 72. saatlerde başlangıç değerlendirmeleri tekrarlandı. Değerlendirmeler sırasında kandaki kas hasarı (serum kreatin kinaz (KK), laktat dehidrogenaz (LDH), miyoglobin, aspartat aminotransferaz (AST) ve alanin aminotransferaz) ve inflamasyon (interlökin-6 (IL-6), interlökin-10, interlökin-1 beta, tümör nekröz faktör-alfa ve C reaktif protein) biyobelirteçleri ile, ağrı (istirahat ve aktivite), basınç ağrı eşiği, NEH, kas kuvveti (KF, hamstring eksantrik/konsentrik) ve performans (tek ayak sıçrama, dikey sıçrama) parametrelerine bakıldı. Gruba göre zamanın etkileşiminde (grup*zaman) iki grup arasında IL-6 düzeyi (η²:0,162), aktivite ağrı şiddetleri (η²:0,165-0,110), basınç ağrı eşikleri (η²:0,219-0,162), aktif diz fleksiyon NEH (η²:0,097) ve tek ayak öne sıçrama mesafesinde (η²:0,156) değişen düzeylerde etki büyüküğü ile istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edildi (p<0,05). Serum KK, LDH, miyoglobin, AST, IL-6, IL-10, IL1-β, TNF-α, ağrı şiddeti ve KF eksantrik kas kuvveti seviyelerinde NM grubundaki bireylerin toparlanma hızının daha yüksek olduğu görüldü. Bu sonuçlar doğrultusunda NM tekniğinin GKA sonucu ortaya çıkan semptomların azaltılmasında ve kontrol edilmesinde koruyucu tedavi yöntemi olarak uygulanabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Gecikmiş kas ağrısı, Nörodinamik mobilizasyon, Kas hasarı, Inflamasyon, Ağrı