Türkiye'deki bütünleşik kıyı alanları yönetimi ve planlamasının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: MURAT GÜLBİTTİ

Danışman: BURCU HALİDE ÖZÜDURU

Özet:

Kıyı alanları nüfusun yüksek, insan etkinliklerinin yoğun olduğu, arazi kullanımının çeşitli olduğu alanlardır. Buna bağlı olarak yönetsel sorunların da en çok yaşandığı alanlardır. Bu nedenle, dünyada bu alanların yönetiminde bütünleşik yaklaşımlar ortaya çıkmış ve uygulanmaya başlanmıştır. Her ülke kendi iç dinamiklerini ve özgün yapılarını göz önünde bulundurarak bazı çalışmalar yapmaktadır. Türkiye'de de geçmişten günümüze bu alanda değişimler yaşanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'de bütünleşik kıyı alanları yönetimi (BKAY) konusunda gelinen noktanın ortaya konulması ve bu var olan durumun değerlendirilerek BKAY'ın ilke ve uygulamalarının sürdürülebilirlik çerçevesinde olması gerektiği koşulların belirlenebilmesi ile ilgili bir yol haritası çizilmeye çalışılması amaçlanmıştır. Bu sayede, ülkenin kentsel ve bölgesel politikalarının etkin şekilde oluşturulmasında ve uygulanmasında yaşanan sorunlar ile olası çözüm yolları için de BKAY üzerinden bir değerlendirme yapılmış olacaktır. Bu kapsamda, BKAY ile ilgili yazında, kavramsal çerçeve, uluslararası ve ulusal ölçekte kıyı politikaları ve BKAY ilkeleri incelenmiştir. Yazında yer verilen BKAY süreci ile ilgili çalışmaların ortaya koyduğu ilke, strateji, hedeflerden yola çıkılarak ulaşılması gereken amaç ve hedeflerin belirlendiği, mevcut durumun ortaya konulduğu; ayrıca mevcut durum ile ilgili sorunların neler olduğu; bu sorunların giderilmesine yönelik Türkiye'ye özgü koşullar doğrultusunda önerilerin neler olabileceğine yönelik sorular hazırlanmıştır. Bu sorular tez kapsamında gerçekleştirilen derinlemesine görüşmelerin temel kurgusunu oluşturmaktadır. Bu soruların farklı disiplinlerde ve çalışma alanlarındaki uzman niteliğindeki kişilere yöneltilmesi ile Türkiye'de BKAY konusunda belirli başlıklar altında eksiklikler ve sorunlar tespit edilerek mevcut durum ortaya çıkarılmış, ayrıca ileriye yönelik olarak yönetsel bağlamda yapılması gereken kuramsal ve eylemsel gereksinimlere yönelik öneriler sıralanmıştır. Ayrıca bu çalışma, Türkiye'de kıyı alanları yönetimi ile ilgili var olan durumu kapsamlı bir biçimde ortaya koymasının yanı sıra farklı uzmanların görüşlerinin toplanması yolu ile geleceğe yönelik ortak aklın oluşturması bakımından güncel ve özgün bir nitelik taşımaktadır.