AGIR OBSTRÜKTİF UYKU APNELİ HASTALARDA OKSİDATİF STRES-İNFLAMASYON İLİSKİSİNİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fırat GÖKALP

Danışman: SEVGİ AKAYDIN

Özet:

Obstrüktif uyku apnea sendromu (OUAS) uyku sırasında tekrarlayan biçimde üst solunum yolunun kısmen ya da tamamen tıkanmasıyla karakterize bir durumdur. Obstrüksiyon genellikle üst solunum yolunda meydana gelir ve kan oksijenasyonunda azalmaya ve uyku döngüsünde bölünmelere neden olabilir. OUAS’li hastalarda etiyolojisi henüz kesin olarak bilinmemesine karsın yogun yerel ve sistemik inflamasyon varlıgı gösterilmistir. OUAS’de üst solunum yolu inflamasyonu hava yolu tıkanmasında önemli rol oynar. Buna karsın sistemik inflamasyon kardiyovasküler morbiditeyi etkiler. Sistemik inflamasyonda bilinen C reaktif protein (CRP), leptin, TNF- , interlökin-6 gibi güçlü proinflamatuvar belirteçlerin varlıgı artmıs olarak gösterilmistir. Bunlar OUAS’de gözlenen kardiyovasküler komplikasyonların olusmasına neden olurlar. OUAS’de kardiyovasküler hastalık gelisimi konusunda diger çalısılan bir konu ise tekrarlayan kesintili hipoksiye baglı artmıs oksidatif stres ve oksijen serbest radikalleridir. Çalısmamızda 65 agır OUAS’li hasta (47 erkek, 18 kadın) ve 27 saglıklı kontrolde (18 erkek, 9 kadın) serum malondialdehit (MDA) ve c-reaktif protein (CRP) düzeyleri ve eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) incelendi. Ortalama MDA ve CRP düzeyleri ve ESH hastalarda, sırası ile, 2.83 (1.12) μmol/L, 7.49 (10.23) mg/L ve 13.75 (12.07) mm/h olarak ve kontrollerde, sırası ile, 2.04 (0.65) μmol/L, 8.08 (12.47) mg/L ve 15.72 (12.04) mm/h olarak bulunmustur. Hasta ve kontrollerin serum MDA düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark (p<0.0001) bulunurken, CRP düzeyleri ve ESH arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark (p>0.05) bulunmamıstır. Hastalarda MDA ve hs-CRP arasında pozitif ancak istatistiksel olarak anlamlı 70 olmayan bir korelasyon gözlenmistir (0.249/0.055). Hasta ve kontrollerde ölçülen parametreler üzerinde yas, cinsiyet, vücut kütle indeksi, sigara içme ve alkol kullanma alıskanlıgının etkileri de incelenmistir. Çalısmamızda, agır OUAS’li hastalarda, tekrarlayan hipoksi/reoksijenasyonun bir sonucu olarak lipid peroksidasyonu belirteci olan MDA düzeylerinde artıs gözlenirken, inflamasyon belirteçlerinden hs-CRP düzeylerinde ve ESH’de herhangi bir degisiklik gözlenmemistir. Ayrıca MDA ve hs-CRP düzeyleri arasında zayıf bir iliski gözlenmistir.