Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İlhan Türkmen
Danışman: MUSTAFA ALKAN
Özet:Stratejik ve askerî üs konumu, Belgrad'ı her devirde önemli kılmıştır. 1521'de Osmanlı hâkimiyetine girmiştir. Osmanlı orduları için ileri harekât üssü konumundadır. Osmanlıların zayıf düştükleri durumlarda çok kritik hale gelen "savunma derinliği"nin nirengi noktası olmuştur. Osmanlı orduları için güvenli bir sığınak ve aynı zamanda lojistik merkezidir. Osmanlı'nın "İnce Donanması" için Tuna ve Sava nehirlerindeki en güvenilir limanlardan birisine sahiptir. Ayrıca Belgrad'ın tersanesinde her türlü geminin tamiri ve inşası da mümkündür. Belgrad; Osmanlı hâkimiyetine girdikten sonra Semendire Sancağı'na bağlanmıştır. İdarî yapısı kaza olarak teşkilatlandırılmıştır. Şehir merkezinde ilk Türk- Müslüman mahalle kayıtları 1536 tarihli tahrirde vardır. 1561 tarihli tahrirde şehir merkezinde Türk- Müslüman nüfus gayr-i müslim nüfusu geçmiştir. Kayıtlarda şehir merkezinde Türkler, Sırplar, Yahudiler ve Çingeneler kaydedilmiştir. Köylerde; 16. yüzyıl boyunca gayr-i müslim nüfus Türk- Müslüman nüfusundan fazla olmuştur. Ekonomi büyük oranda tarıma dayanmaktadır. Tarım ürünlerinde en fazla üretimi yapılan hububattır. Hububat üretimi yüzyılın sonlarına doğru azalmıştır. Bağcılık Belgrad'da en yaygın bir tarımsal faaliyettir. Bağcılıktan elde edilen şıra üretimi sürekli artış göstermiştir. Şıranın gayr-i müslimler arasında şarap imalatında kullanılması, üretimin artmasında etken unsurdur. Hayvancılıkta en fazla hınzır yetiştiriciliği yapılmıştır. Ayrıca Tuna ve Sava nehirlerinde balıkçılık faaliyetleri yapılmaktadır. Belgrad ticarî ve kültürel açıdan gelişmiş bir şehirdir. Şehirde faaliyet gösteren vakıflar, Belgrad'ın Türk- İslam şehri haline gelmesinde etkili olmuşlardır. 16. yüzyılın sonlarına doğru yabancı seyyahların ifadesiyle Belgrad bir Türk- İslam şehri haline gelmiştir. Şehirde çok sayıda câmi vardır. Bu câmilerden günümüze sadece Bayraklı Câmisi gelebilmiştir.