Kumarin-pirazolon melez sistemine sahip yeni floresans uçların sentezi, karakterizasyonu, anyonlara ve biyolojik moleküllere karşı ilgilerinin ve sitotoksik etkilerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: BANU BABÜR

Danışman: ZEYNEL SEFEROĞLU

Özet:

Kolorimetrik ya da florimetrik metotların kullanılması ile herhangi bir türün tespiti biyomoleküler çalışmalar, genetik, çevre kimyası, klinik araştırmalar gibi pek çok alanda kullanılmakta ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilecek teşhis, tanı ya da tedavi için önem oluşturmaktadır. Özellikle floresans uçların biyomoleküllerin etiketlenmesinde ve kit yapımında kullanılması günümüzde oldukça ilgi çekmektedir. Bu çalışmalarda kullanılan malzemeler genellikle görünür bölgede absorpsiyon yapan organik boyarmaddelerdir. Tez kapsamında floresans kumarin-pirazolon melez bileşikleri ile floresans özellik göstermeyen yüksüz monometin bileşiklerinin yanında, sentez esnasında beklenmeyen bir yolla oluşan yüksüz ve pozitif yüklü dimerik ürünlerin sentezi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen ürünlerin FT-IR, 1H-NMR, 13C-NMR ve Kütle spektroskopisi ile yapıları aydınlatılmış, bileşiklerin çeşitli çözücüler içindeki fotofiziksel özellikleri Ultraviole-Görünür Bölge (UV-GB) ve Floresans spektroskopisi ile incelenmiştir. Sentezlenen pirazolon bileşiklerinin en kararlı tautomerik yapısı spektroskopik metotlar ve teorik hesaplamaları ile belirlenmiştir. Seçilen bileşiklerin UV-GB Spektroskopisi, Sirküler Dikroizm (CD) spektroskopisi yardımı ile çift sarmal ct-DNA ve RNA ile etkileşim çalışmaları yürütülmüştür. Elde edilen yüksüz monometin bileşikleri için daha iyi bir hedef olacağı düşünülen protein (BSA) ile etkileşim çalışmaları UV-GB spektroskopisi, Floresans spektroskopisi ve Diferansiyel Taramalı Kalorimetre (DSC) cihazı yardımı ile belirlenmiştir. Ayrıca tez kapsamında sentezlenen bileşiklerin floresans uç ya da kit olarak kullanılabilirliklerini test etmeye yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Çıkış bileşiği olarak sentezlenen kumarin-pirazolon melez bileşiklerinin anyon duyarlılık (sensivite) çalışmaları UV-GB Spektroskopisi, Floresans Spektroskopisi, 1H-NMR spektroskopisi yardımı ile yapılmıştır. B-7 bileşiğinin çeşitli aminoasitlerle etkileşimi sonucu maksimum absorpsiyon dalga boyunda gözlenen değişim ve floresans emisyon davranışı UV-GB ve floresans spketrokskopisi ile incelenmiştir. Ayrıca bileşiklerin 293 (HEK, İnsan embriyonik böbrek) hücresi ve 2638 (Kolon kanseri) hücrelerine karşı gösterdikleri sitotoksik ve antiproliferatif etkiler belirlenmiştir.