1995 Yılından İtibaren Ortaokul Müzik Ders Kitaplarında Geleneksel Türk Müzik Türlerinin Yer Alma Durumunun Araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA KENDÜZLER

Danışman: Salih Akkaş

Özet:

Bu araştırmanın en temel amacı, 1995 yılından itibaren Milli Eğitim Bakanlığı Talim

Terbiye Kurulu tarafından okutulmasına izin verilmiş, ulaşılabilen ortaokul (5, 6, 7 ve 8.

sınıf) müzik ders kitaplarında, geleneksel Türk müzik türlerinin yer alma durumunun

araştırılması ve ulaşılan sonuçların gelecek yıllarda yazılacak olan müzik ders kitaplarında,

ne oranda geleneksel müzik türlerimize yer verilmesi gerektiğine yönelik yol gösterici bir

kaynak olmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın evrenini oluşturan 1995-2018

yılları arası Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu (TTK) tarafından ortaokullarda

okutulmasına izin verilmiş (5, 6, 7 ve 8. sınıf) müzik ders kitaplarına ulaşılmıştır. Bu yıllar

arasında ulaşılabilen toplam 50 adet ortaokul müzik ders kitabı araştırmanın örneklemini

oluşturmaktadır. Bu araştırmada genel olarak mevcut durumun tanımlanmasına yönelik

betimsel tarama yöntemi, ortaokullarda okutulmasına izin verilmiş ulaşılabilen (5, 6, 7 ve

8. sınıf) müzik ders kitaplarının analizinde ise nitel veri toplama yöntemlerinden doküman

incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonucunda, ortaokullarda okutulmasına izin

verilmiş ulaşılabilen (5, 6, 7 ve 8. sınıf) müzik ders kitaplarında toplam 2003 adet sözlü

müzik türünün yer aldığı, bunlardan 473 tanesinin geleneksel Türk halk müziği, 132

tanesinin ise geleneksel Türk sanat müziği olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sayısal

verilerin çözümünde frekans (f) ve yüzde (p) hesaplama gibi istatiksel hesaplamalardan; bu

hesaplamalarda ise Microsoft Office Excel programından yararlanılmıştır. İstatiksel

çözümlemeler neticesinde elde edilen bulgu ve oranlar, önce öğretim programı

değişikliğinin yapıldığı yıllar arasına göre belirlenmiş olan üç başlık altında her sınıf için

ayrı ayrı oluşturulan tablolarda sunulmuştur. Sonrasında ise 1995-2018 yılları arasında elde

edilen tüm bulgu ve oranlar, her sınıf için ayrı ayrı tablolarda sunulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, 1995-2018 yılları arası ulaşılabilen ortaokul müzik ders kitaplarında

geleneksel Türk halk müziği eserlerinin yer alma oranının % 23,61 ve geleneksel Türk

sanat müziği eserlerinin yer alma oranının ise % 6,59 olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Müzik, müzik ders kitabı, geleneksel Türk müzik türleri, geleneksel

Türk halk müziği, geleneksel Türk sanat müziği, müzik eğitimi