Artroplastik cerrahi uygulanan hastalarda mobilizasyona bağlı anksiyete ve korku düzeyinin belirlenmesi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERYEM UZUN

Danışman: Sevil Güler Demir

Özet:

Bu araştırma, artroplastik cerrahi uygulanan hastalarda mobilizasyona bağlı anksiyete ve korku düzeyinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, 8 Ekim 2018-8 Mart 2019 tarihleri arsında Dr. Nafiz Körez Sincan Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde kalça ve diz artroplastisi ameliyatı olan 160 hasta ile yapılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından litaratürden yararlanarak hazırlanan Hasta Bilgi Formu, “Durumluk - Sürekli Kaygı Envanteri”, Mobilizasyona Bağlı Semptomları Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Araştırmacı, hastalarla yüz yüze görüşerek ameliyat öncesi dönemde Hasta Bilgi Formunu, ameliyat sonrası 1. gün ilk mobilizasyon öncesi hastalara mobilize edilecekleri söylenmeden önce Sürekli Kaygı Ölçeği’ni, mobilize edileceği söylendikten sonra ve mobilizasyon sonrası Durumluk Kaygı Ölçeği ve Mobilizasyona Bağlı Semptomları Değerlendirme Formu’nu; taburcu olacakları gün son mobilizasyon öncesi ve sonrası Durumluk Kaygı Ölçeği ve Mobilizasyona Bağlı Semptomları Değerlendirme Formu’nu uygulamıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma), Wilcoxon, Friedman, Spearmann, Mann Whitney U ve Ki-kare testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 64,8±7,8 olup, %97,5’ine total diz artroplastisi uygulanmıştır. Hastaların ilk mobilizasyon öncesi Sürekli Kaygı Ölçeği puan ortalması 45,1±5,0, Durumluk Kaygı Ölçeği puan ortalaması 41,9±6,0; son mobilizasyon sonrası Durumluk Kaygı Ölçeği puan ortalaması 34,9±4,2’dir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede, hastaların ilk mobilizasyon öncesi anksiyete ve kaygı düzeylerinin anlamlı derecede daha yüksek (p<0,05) olduğu, ilk mobilizasyondaki ağrı, bulantı, göz kararması, baş dönmesi, kaygı, stres, düşme korkusu, yürüyememe/hareket edememe korkusu ve ameliyat yerine zarar verme korkusu puan ortancalarının taburculuk öncesi son mobilizasyonda anlamlı derecede azaldığı (p<0,05) saptanmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda; hastalarda mobilzasyona bağlıgelişebilecek anksiyete ve korkunun ortadan kaldırılması ya da en aza indirilmesi için ilk ayağa kaldırma ve mobilizasyon protokollerinin geliştirilmesi, ortopedi ve travmatoloji hemşireleri tarafından hastalara konuyla ilgili eğitim ve danışmanlık verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Ortopedi, Artroplasti, Mobilizasyon, İlk Mobilizasyon, Anksiyete, Korku, Hemşirelik