Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HATİCE KÜBRA KIRICI
Danışman: Özlem Yağbasan
Özet:
Türkiye, dünya üzerinde tektonik olarak aktif olan Alp-Himalaya kenet kuşağı içerisinde
yer almaktadır. Tarih boyunca birçok yıkıcı depreme ev sahipliği yapan Türkiye,
depremlerden can ve mal kaybı yönünden olumsuz etkilenmiştir. Bu nedenle; depremlerin
nedenlerini, dağılışını, sonuçlarını ve yol açabileceği zararları ortaya koymak önem
taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye’deki tarihsel depremler (magnitüdü 5 ve üzeri olan) ve
diri fay hatları arasındaki ilişki Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ortamında hazırlanan
materyallerle ortaya konmuştur. Araştırmanın temel amacı 10. sınıf müfredatında yer alan
“10.1.5. Türkiye’de Faylar, Levha Hareketleri ve Depremler Arasındaki İlişkiye Yer
Verilir.” kazanımına yönelik olarak, lise 10. sınıf öğrencilerine depremler konusunun
anlatılmasında CBS ortamında hazırlanan materyallerin öğrenme sürecindeki önemini ve
etkinliğini ortaya koymaktır. Bu amaçla Niğde ili, Çamardı 75. Yıl Şehit Üsteğmen
Mehmet Erdem Çok Programlı Anadolu Lisesi’nde, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında
öğrenim gören ve 10. sınıfta yer alan, 20 kişilik homojen özelliklerde iki sınıf belirlenip,
deney ve kontrol grubu olarak ele alınmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı Coğrafya Öğretim
Müfredatına bağlı kalınarak, 27 soruluk çoktan seçmeli ölçek belirlenmiştir. Belirlenen
vi
ölçek ön test ve son test olarak kullanılmıştır. Ön test sonrası kontrol gruplarına klasik
yöntem ve materyallerle dersin anlatımı yapılmıştır. Deney gruplarında ise, ön testin
ardından ArcGIS 10.2 programı ile CBS ortamında hazırlanan Türkiye diri fay hatlarının
dağılışı ve tarihsel depremler (magnitüdü 5 ve üzeri olan) arasındaki ilişkiyi konu alan
harita üzerinden konu anlatımı yapılmıştır. Daha sonra öğrencilere yapılan son testin
ardından, verilerin SPSS 22.0 ortamında t-testi ile analizi yapılmış ve deney gruplarında
başarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu çalışma ile CBS ortamında hazırlanan
materyallerin öğrenci başarısı üzerindeki önemli etkisine yönelik deneysel bir çalışma
gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Coğrafi bilgi sistemleri, deprem, fay hattı, tektonik