Enfeksiyon Ģüpheli diz ve kalça protezi hastalarında kan sedimantasyon hızı, C reaktif protein ve kan beyaz hücre sayısının PCR ile korelasyonu

Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DR. SERKAN SAVLIK

Danışman: Hakan Atalar

Özet:

Ortalama yaĢ ömrünün artması ile beraber osteoartrit sık görülen eklem hastalıklarından biri haline gelmiĢtir. Günümüzde yüksek baĢarı oranlarına sahip eklem artroplastileri sayesinde osteoartrit nedenli açığa çıkan ağrının azaltılmasın yanında mobilizasyonunda artması sağlanmıĢtır. Periprostetik enfeksiyonlar günümüzde eklem artroplastilerinin en zorlu komplikasyonlarından biridir. Periprostetik eklem enfeksiyonlarında etkili bir tedavi için doğru tanının konulması gerekmektedir. Günümüzde periprostetik eklem enfeksiyonları için kan sedimantasyon hızı, C-reaktif protein ve kan beyaz hücre sayısı kullanılmaktadır. Ancak bu değerler baĢta inflamasyon olmak üzere enfeksiyon dıĢı sebeplerden dolayı da yükselebilmektedir. ÇalıĢmamızda periprostetik enfeksiyonların tanısında yardımcı olacak Ģekilde kan sedimantasyon hızı, C-reaktif protein ve kan beyaz hücre sayısı için bir cut-off değer araĢtırıldı.

MATERYAL VE METOD :

ÇalıĢmamız Gazi Üniversitesi Klinik AraĢtırmalar Etik kurulu tarafından 29.03.2021 tarihi ve 331 karar no ile onanmıĢtır.

ÇalıĢmamızda kullanılan PCR, bilinen iki DNA segmenti arasında özgün bir bölgenin enzimatik olarak çoğaltılması için uygulanan tepkimelerin genel

adıdır. Dokulardan elde edilen örnekler steril koĢullarda ayrıĢtırıldı. Elde edilen dokudan DNA ve RNA belirlendi. AyrıĢtırma için Taq polimeraz enzimi kullanıldı ve replikasyon sayesinde sınırlı sayıda DNA bölümünden yeterli uzunlukta zincir elde edilerek mikroorganizma tanımlandı.

Temmuz 2018 ile aralık 2020 tarihleri arasında periprostetik enfeksiyon Ģüphesi olan 26 hasta değerlendirmeye alındı. Fizik muayene ve klinik bulguları ile enfeksiyon Ģüphesi olan hastalardan kan sedimantasyon hızı, CRP ve kan lökosit sayısı, eritrosit dağılım geniĢliği ve kan sayımında Nötrofil/Lenfosit oranı çalıĢıldı. Kan sedimantasyon hızı, CRP ve kan lökosit sayısını etkileyen immün sistemi baskılayacak ilaç kullanımı, idrar yolu enfeksiyonu, ağız yolu ve diĢ enfeksiyonu ile, solunum yolu enfeksiyonu düĢünülen hastalar çalıĢmaya dahil edilmedi.

ÇalıĢmaya belirtilen kriterlere uyan 26 hasta dahil edildi. Hastalardan 21 tanesi total diz artroplastisi, 5 tanesi de total kalça artroplastisi vakasıydı. 19 kadın 7 erkek çalıĢmaya dahil edildi. Hastaların yaĢ ortalamsı 72.19 idi (56-85) 16 hastada protez gevĢemesi mevcuttu , hastaların preoperatif muayenesi ve laboratuvar incelemesi ( kan sedimantasyon, tam kan sayımı ve C-reaktif protein ) periprostetik eklem enfeksiyon Ģüphesi olan hastalardı. Protez gevĢemesi saptanan tüm hastaların ilk operasyonu dıĢ merkezde yapılmıĢtı ve hepsinde preoperatif antibiyotik kullanım öyküsü mevcuttu. Kültür sonucunu etkilememesi için antibiyotikler preoperatif 10 gün önceden kesildi. 16 hastanın tamamında ilk seansta tüm implantlar çıkarıldı. Hastalara antibiyotikli spacer uygulandı. Enfekte olduğu düĢünülen dokulardan kültür ve PCR incelenmesi için uygun örnekler

alındı. Örnekler 30 dakika içinde, kültür ve PCR çalıĢılması için uygun laboratuvara teslim edildi. Kültür sonuçları ortalama 3 gün (2-4 gün arası ) PCR ise 24 saat içerisinde sonuç verdi. 16 hastanın 5 tanesinde kültürde üreme olmamasına rağmen, PCR ile patojen mikroorganizma saptandı. 1 hastada hem kültüre üreme saptandı hem de PCR ile tespit edildi. Saptanan mikroorganizmaya göre postoperatif uygun antibiyotik tedavisi baĢlandı.

Preoperatif klinik muayenesi ve kan sedimantasyon hızı, CRP ve kan lökosit sonucuna göre periprostatik eklem enfeksiyonu düĢünülmeyen, ancak protez gevĢemesi olan 10 hastada ilk seansta revizyon yapıldı. Enfeksiyon Ģüphesi uyandıran dokulardan örnekler alınarak 30 dakika içerisinde kültür ve PCR incelenmesi için laboratuvara gönderildi. Bahsi geçen 10 hasta grubunun hiçbirinde kültür ve PCR ile patojen mikroorganizma saptanmadı.

BULGULAR :

ÇalıĢmamıza 21 total diz artroplastisi ve 5 total kalça artroplastisi olan 26 hasta dahil edildi. Bu hastalardan 19 kadın ve 7 tanesi erkek idi. PCR durumu ile cinsiyet, vaka ve kültür sonucu durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı iliĢki bulunamadı. (p>0,05). PCR gruplarına göre yaĢ (yıl), WBC, RDW ve N/L açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur (p>0,05).

PCR gruplarına göre CRP ve Sedim açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiĢtir (p<0,05). PCR sonucu pozitif olanların CRP ve Sedimentasyon değerleri, negatif olanlara göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

PCR pozitif olanlarda RDW ile N/L arasında istatistiksel olarak anlamlı iliĢki yoktur (p>0,05).

Cut-off belirlemek için yapılan ROC analizi sonucunda; PCR pozitif duruma göre CRP ve Sedimantasyon değerlerinin ayırt etmede anlamlı prediktörler olduğu tespit edilmiĢtir. PCR pozitife göre yapılan ayrımda; CRP cut-off değerinin %100,0 sensivite ve %90,0 spesifite ile 24,5 olduğu tespit edilmiĢtir (p<0,05). Aynı Ģekilde, Sedimantasyon cut-off değerinin %80,0 sensivite ve %85,7 spesifite ile 64,5 olduğu tespit edilmiĢtir (p<0,05).

SONUÇ :

PCR pozitifliği ile kan beyaz hücre sayısı, RDW ve N/L arasında bir korelasyon yoktur. PCR sonucu pozitif olan hastalarda CRP ve kan sedimantasyon hızı yüksektir ve PCR sonucuna göre periprostetik eklem enfeksiyonu düĢünülen hastalar için CRP cut-off değerinin %100,0 sensivite ve %90,0 spesifite ile 24,5 olduğu tespit edilmiĢtir (p<0,05). Aynı Ģekilde, Sedimantasyon cut-off değerinin %80,0 sensivite ve %85,7 spesifite ile 64,5 olduğu tespit edilmiĢtir (p<0,05).

Anahtar kelimeler: Periprostetik enfeksiyon, Kan sedimentasyon hızı, C-reaktif protein ,Kan beyaz hücre sayısı, Eritrosit dağılım geniĢliği, Nötrofil/Lenfosit oranı