Bracken temel kavram ölçeği gözden geçirilmiş formu'nun geçerlik ve güvenirlik çalışması

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Öğrenci: AYSUN UĞURTAY ÜSTÜNEL

Danışman: ZEYNEP FULYA TEMEL

Özet:

Bracken Temel Kavram Ölçegi Gözden Geçirilmis Formu (Bracken Basic Concept Scale-Revised) geçerlik ve güvenirlik çalısmasının yapılması bu arastırmanın amacını olusturmaktadır. Arastırmanın örneklemi, Ankara il merkezinde bulunan MEB baglı üç resmi, üç özel anaokulu ve kamu kurum ve kuruluslarına baglı iki anaokuluna devam eden üç, dört ve bes yas gruplarından 300 çocuk olusturmustur. Örnekleme seçilen çocuklara BTKÖ uygulanmıs, çocuk ve aileye ait bilgilerin belirlenmesi amacıyla Kisisel Bilgi Formu doldurulmustur. Ölçegin güvenirlik hesaplamalarında Kuder Richardson -20 (KR-20) güvenirlik katsayısı r = .98 olarak belirlenmistir. Pearson korelasyon katsayısı ile alt testlerle toplam test puanı arasındaki korelasyona bakılmıs ve testin iç tutarlılıgının yüksek oldugu bulunmustur. Geçerlik çalısmaları kapsamında, uzman görüsleri ile kapsam geçerliligine bakılmıs, yapı geçerligi analizlerinde özelligi bilinen iki grup arasında gözlenen farkların istatistiksel olarak anlamlı olup olmadıgına t- testi ile bakılmıstır. Test puanlarının geçerligi için ayrıca, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) uygulanarak, test puanlarının yas gruplarına göre karsılastırılması yapılmıstır. ANOVA testi sonuçlarında olusan farklılıgın (varyansın) kaynagını tanımlamak için Scheffe Testi uygulanmıstır. Okul öncesi egitim alan üç, dört ve bes yas grubu çocukların BTKÖ toplam kavram puanı, OHS ham puanı ve alt test puan toplamları, cinsiyete, yasa ve okula devam süresine göre karsılastırılmıstır. Çocukların kavram gelisimleri üzerinde cinsiyet faktörü anlamlı fark olusturmazken, kavram gelisimi üzerinde yas ve okula devam etme süresinin anlamlı fark olusturdugu bulunmustur. Okul öncesi dönemde çocukların kavram gelisim düzeylerinin belirlenmesi, erken dönemde çocuklara gereken destegin verilmesini saglayacaktır. Bu nedenle çocukların kavram gelisimlerini destekleyecek önlemler okul öncesi dönemde alınmalıdır. Güvenirlik ve geçerlik çalısmalarında elde edilen bulgular Bracken Temel Kavram Ölçegi Gözden Geçirilmis Formu'nun geçerli ve güvenilir oldugunu desteklemistir.