Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYNUR ÇOBAN
Danışman: İsmail Nadir Gülekon
Özet:
MANYETİK
REZONANS GÖRÜNTÜLEME TETKİKLERİ KULLANILARAK HAFİF BİLİŞSEL BOZUKLUK- ALZHEİMER
HASTALIĞI SPEKTRUMUNDA SEREBELLUM VE PONSTA
ATROFİ PATERNLERİ ARAŞTIRILMASI
Yaşam süresindeki artışla birlikte,
Hafif Bilişsel Bozukluk (HBB) veya Alzheimer Hastalığı (AH) bulunan kişi sayısı
artmakta ve halk sağlığı sorunu yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı HBB ve AH
tanısı almış bireylerde serebellum ve/veya ponsta atrofi olup olmadığı, atrofinin
serebellumun hangi bölgesinde gerçekleştiği, sonuçta serebellum ve ponsun AH
için spesifik bir nörogörüntüleme belirteci olarak kullanıp kullanılamayacağını
araştırmaktır.
Mart 2019- Mart 2020 tarihleri arasında Alzheimer’s
Disease Neuroimaging Initiative (ADNI) veri tabanındaki bilişsel bozukluğu
olmayan, HBB ve AH tanılı 60-85 yaş aralığında 257 kişinin beyin manyetik
rezonans görüntüleme (MRG) verileri retrospektif incelenerek serebellum ve
ponsta atrofi paternleri araştırılmıştır.
Serebellum ve/veya ponsu etkileyen ek hastalık veya travma öyküsü saptanan, atrofi
analizi yapılamayan hastalar çalışmadan çıkartılmıştır. Hacim ve atrofi düzeyi
analizi için Brain Anatomical Analysis using Diffeomorphic deformation (BAAD) programı
kullanılırken yaş, cinsiyet ve toplam intrakraniyal hacim (TIV) kovaryans
alınmıştır.
En
düşük Alzheimer’s Disease Score (ADS) ortalaması kontrol grubundayken en yüksek
ADS ortalaması AH’de saptanmıştır. AH’de serebellumda sol crus I ve lobül VI, sağ
taraf için lobül IV-V, VI, VIII ve X daki atrofi daha yüksek bulunmuştur. Sağ pedunculus
cerebellaris medius’daki atrofi AH’de daha
yüksek saptanmıştır. 3 grup arasında ponstaki atrofi karşılaştırıldığında
anlamlı farklılık bulunmamıştır.
Son
yıllardaki çalışmalarla serebellumun bilişsel işlevlerdeki rolü anatomik,
klinik ve işlevsel açıdan geniş bir şekilde araştırılmaktadır. Son
araştırmalarda serebellumun Alzheimer hastalığındaki rolüne değinilmesine
rağmen az sayıdaki çalışma serebellumun gri madde atrofi paternini
araştırmıştır. Yapılan çalışmayla bu konuda literatüre katkı amaçlanmıştır.
Anahtar kelimeler: Alzheimer,
serebellum, atrofi