Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: UĞUR ÇAKIR
Danışman: BAHADIR KILCAN
Özet:Dünyanın herhangi bir yerinde her geçen saniye insanlar bir afet riski ile karşı karşıya kalmaktadır. İstatiksel verilere bakıldığında birçok insan hayatını kaybetmekte ve maddi anlamda ülkeler çok ciddi zararlar görmektedir. Kayıpların içeriğine bakıldığında ise eğitimsizliğin afet felaketine ciddi katkılar yaptığı görülmektedir. Eğitimin verildiği yerlerin başında okullar yer aldığından, afet eğitimi konularında bireylerin bilinçlenmesini sağlayacak ilk kurumları oluşturmaktadır. Günümüz gelişen dünyasında her alanda değişim ve gelişme olduğu gibi eğitim alanında bu durum söz konusudur. Geleneksel eğitim anlayışının hakim olduğu, öğrenciyi pasif kılan ve davranışçı bir yaklaşımla yapılandırılan eğitim kurumları Türkiye'de 2005 program değişikliği ile yapılandırmacı yaklaşım felsefesini benimsemiştir. Öğrenciyi merkeze alan ve öğretmeni rehber konumunda gören eğitim yöntemlerinden bir tanesi senaryo tabanlı öğretim (STÖ) yöntemidir. Afet eğitimi konuları toplumsal birçok kayıp ve riski beraberinde getirdiğinden, ortaokul düzeyinde afet eğitiminin verileceği derslerin başında Sosyal Bilgiler dersleri gelmektedir. Yapılan bu çalışmada, senaryo tabanlı afet eğitiminin ortaokul öğrencilerinde afetelere ilişkin bilgi ve tutum düzeylerine etkisi araştırılmıştır. Senaryo temelli öğretim modelinin özellikleri güncellenen Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'nda yer alan afet konularının öğretiminde ve öğrencilere kazandırılmak istenen hedeflerin gerçekleştirilmesi açısından uygun olacağı düşünülmektedir. Araştırmada nicel araştırma deseninde tasarlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, deneysel desenlerden "Ön test - son test kontrol gruplu yarı deneysel desen" kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye'de afetlerden en fazla zarar gören il olan Kocaeli'de, rasgele (random) yöntemle seçilmiş bir ortaokulda 6. sınıfta öğrenim görmekte olan 46 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma 2015-2016 eğitim öğretim yılında araştırmacının kendisi tarafından yürütülmüştür. Çalışmanın uygulama boyutu 6 hafta sürmüştür. Bu süreçte deney grubunda senaryo tabanlı öğretimle oluşturulan afet eğitimi etkinlikleri işlenirken, kontrol grubunda hali hazırda uygulanmakta olan öğretim programındaki öğretim sürecine göre ders işlenmiştir. Çalışmanın verilerini toplamak amacıyla Afet eğitimi başarı testi (ABT), Afete hazırlık tutum ölçeği (AHTÖ) geliştirilmiş ve kullanılmıştır. (ABT) başarı testi ve (AHTÖ) tutum ölçeği ön test - son test olarak deney ve kontrol gruplarına iki kez uygulanmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen bulgular, senaryo tabanlı öğretim yönteminin, ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin afet eğitimine ilişkin başarılarına ve afete hazırlıklarına yönelik tutumlarına etkisinin yorumlanması amacıyla kullanılmıştır. Araştırmada, STÖ yöntemine uygun olarak hazırlanmış olan senaryolarla dersin işlenmesinin öğrencilerin bilgi ve tutumlarına etkisini tespit etmek için veri toplama araçlarından elde edilen nicel veriler, SPSS 22 istatistik paket programında yer alan bağımsız gruplar için t-testi ve bağımlı gruplar için t- testi yapılmıştır. Çalışma sonunda öğrencilerin afete hazırlık tutumlarına yönelik son test tutum puanları arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular sonucunda, STÖ yönteminin AHTÖ'ne yönelik tutumlarını olumlu yönde artırdığını göstermiştir. Öğrencilerin son test akademik başarı puanları arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda, STÖ yönteminin ABT'ne yönelik öğrencilerin akademik başarı düzeylerini olumlu yönde arttırdığını göstermektedir. Bu bağlamda, senaryo tabanlı öğretimin ortaokul öğrencilerinin afetlere ilişkin bilgi ve tutum düzeylerine olum yönde katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.