Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ceren Serap Akın
Danışman: MÜBECCEL ERGUN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmada, tekstil endüstrisi atıksularında sıkça karşılaşılan reaktif boyarmaddelerden Remazol Red RR'nin ortam koşullarına bağlı olarak ölü Saccharomyces cerevisiae mayası ile biyosorpsiyonu incelenmiştir. Çalışmanın birinci kısmında, hazırlanan karışımlarda temas süresinin başlangıç pH'ının, sıcaklığın, başlangıç biyokütle derişiminin ve başlangıç boya derişimlerinin adsorpsiyon hız ve verimine etkileri araştırılmıştır. Remazol Red RR için, belirlenen en uygun ortam koşulları pH 3, 100 ppm başlangıç derişimi ve 1 g/L biyokütle derişimi şeklindedir. En uygun sıcaklık 50 oC bulunmuş fakat işletme giderlerinin artmasını önlemek amacıyla optimum sıcaklık 25 °C olarak seçilmiştir. Bu koşullarda, biyokütlenin giderim etkinliği % 78,72 ve biyosorpsiyon kapasitesi 68,15 mg/g olarak bulunmuştur. Biyokütlenin ısı ile işlem görmesi, Remazol Red RR'nin biyosorpsiyon kapasitesini arttırırken; metanol, etanol ve NaOH ile işlem görmesi biyosorpsiyon kapasitesini azaltmıştır. S. cerevisiae mayasının üreme eğrisinin logaritmik fazından alınan biyokütle, durağan fazından alınan biyokütleye göre daha yüksek biyosorpsiyon kapasitesi göstermiştir. Remazol Red RR yüklenmiş biyokütleden boya iyonlarının desorpsiyonu için yapılan çalışmalarda boyanın biyokütleden uzaklaştırılmasının güç olduğu görülmüş, desorpsiyon verimi düşük bulunmuştur. En iyi sonuç NaOH çözeltisi ile yapılan desorpsiyon sonucunda % 51,71 olarak elde edilmiştir. Tekstil endüstrisi atık sularının içerisinde bulunması muhtemel olan tuzun Remazol Red RR'nin biyosorpsiyonunu olumsuz etkilediği görülmüştür. Remazol Red RR'nin S. cerevisiae ile biyosorpsiyonu Langmuir modeli, biyosorpsiyon kinetiği ise ikinci derecemsi hız modeli ile çok iyi açıklanmıştır. Aktivasyon enerjisi ise, 2,29 kcal.mol-1 olarak belirlenmiştir. Remazol Red RR için biyosorpsiyon ısısı 5,889 kcal.mol-1 olarak hesaplanmıştır. Hesaplanan adsorpiyon ısısı biyosorpsiyon prosesinin, hem kimyasal hem de fiziksel adsorpsiyon içerdiğini ve endotermik olduğunu göstermektedir. Çalışmanın ikinci kısmında ise, Remazol Red RR'nin biyosorpsiyonu ponza taşına immobilize edilmiş S. cerevisiae ve sadece ponza taşı ile en uygun koşullarda gerçekleştirilmiştir. Ponza taşının biyosorpsiyon verimi oldukça düşük bulunmuştur. İmmobilize edilmiş S. cerevisiae'nın aynı miktar S. cerevisiae kullanılarak yürütülen biyosorpyion deneylerine göre daha yüksek bir verimle gerçekleştiği görülmüş ve biyokütlenin giderim etkinliği % 78,72'den %81,70'e yükselmiştir. Ponza taşı su, HCl ve NaOH ile ön işleme tabi tutulmuştur. HCl ve NaOH ile muamele edilen ponza taşlarıyla oluşturulan immobilize biyosorbentlerin biyosorpsiyon verimliliğini arttırdığı ve sırasıyla % giderimi %81,70'ten, % 86,30'a ve % 86,43'e yükselttiği sonucu elde edilmiştir.