Polikistik Over Sendromu Olan Kadınlarda Plazma Zonulin Düzeyi İle İnsülin Direnci, Depresyon Ve Beslenme Durumu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif Çelik

Danışman: GAMZE AKBULUT

Özet:

Polikistik over sendromu (PKOS), menstrual düzensizlik, hiperandrojenizm, polikistik over morfolojisi ile karakterize olan bir sorundur. Bu çalışma PKOS lu kadınlarda serum zonulin düzeyi ile insülin direnci, depresyon ve beslenme durumunu arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla, 19-45 yaş arasında Rotterdam 2003 kriterlerine göre 40 PKOS tanısı almış ve 40 sağlıklı kadın olmak üzere toplam 80 bireyde planlanmış ve yürütülmüştür. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, Beck depresyon envanteri, Akdeniz diyeti uyum ölçeği, besin tüketim sıklığı yüz yüze görüşme yöntemiyle anket formu ile sorgulanmış, üç günlük besin tüketim kayıtları, antropometrik ölçümleri alınmıştır. Üç günlük besin tüketim kaydından diyet inflamasyon indeksi skorları hesaplanmıştır. Bireylerin kan bulgularında açlık kan glukozu, serum açlık insülin ve zonulin düzeyleri değerlendirilmiştir. Çalışmaya katılan PKOS lu kadınların bel çevresi ve BKİ ortalamaları sırasıyla 90,0±14,79 cm ve 27,0±6,39 kg/m2, kontrol grubunda ise 79,9±9,79 cm, 25,6±4,61 kg/m2 dir. Serum zonulin düzeyleri ve HOMA-IR değerleri sırasıyla PKOS grubunda 51,90±3,28 ng/mL ve 2,5±1,88, kontrol grubunda ise 47,81±8,13 ng/mL ve 1,6±1,25 dir. Çalışmaya katılan PKOS lu kadınların serum zonulin, HOMA-IR düzeyi, Beck depresyon skoru ve bel çevresi kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek, Akdeniz diyeti skoru ise anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0,05). Polikistik over sendromlu kadınlarda serum zonulin düzeyi ile serum açlık insülin, HOMA-IR, BKİ, bel çevresi ve vücut yağ yüzdesi arasında pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,05). Buna ek olarak, Akdeniz diyeti skoru ve serum zonulin düzeyi, BKİ ve Beck depresyon skoru arasında negatif anlamlı korelasyon gösterilmiştir (p<0,05). Çalışmaya katılan PKOS lu kadınların diyetle enerji, makro ve mikro besin ögesi alımları kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; serum zonulin düzeyinin PKOS lu kadınlarda artış göstermesi insülin direnci, obezite, abdominal obezitenin bağırsak geçirgenliğindeki bozulma ile ilişkili olabileceğini gösterebilir. Akdeniz tarzı antiinflamatuvar beslenme PKOS la ilişkili olan semptomların düzeltilmesine katkı sağlayabilir. Yapılacak diğer çalışmalarda inflamatuvar sitokin ve lipopolisakkarit düzeylerinin değerlendirilmesi inflamasyon ile insülin direnci, obezite, beslenme, depresyon ve bağırsak geçirgenliği arasındaki ilişkinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır.