ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN CİNSİYET VE SOSYOEKONOMİK DURUMLARINI YANSITAN BAZI DEĞİŞKENLERİN ÖĞRENME VE MOTİVASYON ALGILARI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anbilim Dalı , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuğçe Şimşek

Danışman: Basri Atasoy

Özet:

Bu çalışmada ortaöğretim öğrencilerinin öğrenmeleri ve motivasyon algıları üzerinde, cinsiyet ile sosyoekonomik faktörlerin etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Aynı zamanda eğitimde önemli bir yere sahip olan özdüzenlemeli öğrenme kavramının motivasyon boyutuna da katkı sağlayacağımızı da düşünerek yola çıktığımız çalışmamızda ortaöğretim öğrencilerinin sosyoekonomik durumları ve cinsiyetleri ile öğrenme stratejileri, epistemolojik inançları, öğrenme yaklaşımları, başarı ve başarısızlık yüklemeleri arasındaki ilişki incelendi. Sosyoekonomik durum için; aylık gelir, anne eğitimi, baba eğitimi, anne meslek, baba meslek, aile yapısı, aile tutumu gibi boyutlara bakıldı. Çalışmada “Kişisel Bilgi Formu”, “Öğrenme Stratejileri Ölçeği”, “Öğrenme Yaklaşımları Ölçeği”, “Genel Epistemolojik İnanış Ölçeği”, “Başarı/Başarısızlık Yüklemeleri Ölçeği” olmak üzere beş tane ölçek kullanıldı. Çalışma Adıyaman ilinde 2018-2019 eğitim öğretim döneminde kimya dersi alan 227 ortaöğretim öğrencisiyle yürütüldü. Ölçekler tek seferde uygulandı. Öğrenciler uygun örnekleme yöntemi ile seçildi. Veri toplama işlemi yaklaşık bir yıl sürdü. Toplanan veriler bağımsız örneklem t- testi ile analiz edildi. Araştırmamız nicel bir araştırma

olup, tarama türünde kesitsel bir çalışmadır. Elde edilen bulgulara göre öğrenme stratejileri ile aile tutumları ve aile yapısı arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sadece öğrenme stratejilerinin alt boyutu olan düzenleme stratejileri ve ekonomik durum arasında, yine öğrenme stratejilerinin yineleme, zaman ve çalışma ortamı yönetimi, akran işbirliği alt boyutları ve cinsiyet arasında arasında anlamlı farklılıklar olduğu bulundu. Öğrenme yaklaşımlarına bakıldığında ise sadece aile tutumları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Genel epistemolojik inanışlarında ise sadece öğrenmenin yeteneğe bağlılığı alt boyutu ve cinsiyet arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Başarı yüklemelerine bakıldığında ekonomik durum ve öğretmenle ilgili, kendisi ve sınavla ilgili, kendisi ile ilgili başarı yüklemeleri ile ekonomik durum arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Son olarak başarısızlık yüklemelerinde ise alt boyut olan kendisi ile ilgili başarısızlık yüklemeleri ve cinsiyet arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Çalışmanın sonunda yukarıda bahsedilen alt boyutlar dışındaki sosyo ekonomik durumlar arasında bir ilişki bulunamamıştır. Genel olarak sosyoekonomik durumları nasıl olursa olsun ailerinde artık günümüz şartlarında çocuklarının eğitimine verdikleri önemin arttığı, çocukları arasındaki ayrımcılığın azaldığı bu nedenle öğrencilerin çok az sayıdaki bazı alt boyutları dışında öğrenmede kullandıkları stratejileri, yaklaşımları, yüklemeleri, epistemolojik inanışlarının benzerlik gösterdiği görülmektedir.

Anahtar kelimeler: Öğrenme yaklaşımları, öğrenme stratejileri, yükleme, epistemolojik inanış