Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ece Ceren ULAŞ
Danışman: Adnan Akkurt
Özet:
Gelişen teknoloji ile birlikte makine imalat sanayinde yüksek kalitelerde iş parçalarının üretilmesi zorunlu hâle gelmiştir. Bu amaçla çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Özellikle iş parçalarının sadece çevresel kenarlarının kalitelerinin arttırılmasında işleme yöntemlerinin tam olarak kontrol edilememesi ile birlikte ürün kalitesi ve kullanım ömrü gibi parametrelerde de olumsuz sonuçlar elde edilebilmektedir. Ezme yöntemi farklı geometrideki yüzeylere uygulanmakta olup yüzey kalitesine etkisi çeşitli bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur. Ancak bu işlem ile ilgili bilinmeyen en önemli husus aynı yüzeye birden fazla kez işlem uygulandığında yüzeye etkisinin ne olacağıdır. Ezme sayısı parametresinin her bir malzeme özelinde de farklılık göstereceği açıktır. Yapılan çalışmada dört farklı tür malzemeden hazırlanmış olan aynı çap ve boydaki numunelere tek ezme ile başlanarak iki, üç ve dört kez ezme işlemi uygulanmıştır. İşlenmiş parçalarda gerçekleştirilen yüzey pürüzlülük ölçümü, sertlik ölçümü, dairesellik ölçümü, silindiriklik ölçümü, kalıntı gerilim ölçümü, mikroyapı ve SEM incelemeleri sonucunda her bir malzemede ezme sayısının etkisinin farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. AISI 8620’de minimum yüzey pürüzlülüğünün 2 ezme, maksimum yüzey sertliğinin 3 ezme, minimum yüzey daireselliğinin 1 ezme, minimum yüzey silindirikliğinin 1 ezme ile elde edilmiştir. KGDD’de minimum yüzey pürüzlülüğünün 3 ezme, maksimum yüzey sertliğinin 2 ezme, minimum yüzey daireselliğinin 1 ezme, minimum yüzey silindirikliğinin 1 ezme ile elde edilmiştir. AISI 304’de minimum yüzey pürüzlülüğünün 2 ezme, maksimum yüzey sertliğinin 2 ezme, minimum yüzey daireselliğinin 2 ezme, minimum yüzey silindirikliğinin 1 ezme ile elde edilmiştir. AISI 1050’de minimum yüzey pürüzlülüğünün 4 ezme, maksimum yüzey sertliğinin 2 ezme, minimum yüzey daireselliğinin 3 ezme, minimum yüzey silindirikliğinin 1 ezme ile elde edilmiştir. Gerçekleştirilen analiz çalışmaları ile yüzey özellikleri için matematiksel modeller elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : AISI 8620, küresel grafitli dökme demir, AISI 304, AISI 1050,
ezme, ezme sayısı, yüzey özellikleri