Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gamze KÖKÜM
Danışman: Nazan Kırcı
Özet:
Iveson, "public space" yani kamusal mekan kavramı ile fiziksel ve mekansal bir kamusallık; "public sphere" yani kamusal alan kavramı ile de sosyolojik ve eylemsel bir kamusallık tarifler (Iveson, 2007). Çalışmada, mimarlık alanında kamusal mekanda (public space), kamusal alan (public sphere) anlayışını irdelemek, her iki alanın belirsiz, yoruma açık tanımlamalarını örnekler üzerinden tartışmaya açarak mimarlıkta "kamusal tasarım" anlayışının ne olarak görüldüğünü ve ne olabileceğini ortaya koymak istenmiştir. Çalışma ile, "kamusal mekan" kavramını mekansal ve mimari bağlamından koparmadan ve sosyolojik kısıtlı anlamından kurtararak açabilmek ve böylece mimarlıkta kamusal tasarımı bilinçli ve anlamlı bir öncelik haline getirebilmenin olanaklarının araştırılması hedeflenmiştir. Mimari tasarım disiplininin içerisinde yer alan bir kamusal tasarım, üretildiği toplumun kültürü ve kentliler ile doğrudan ilişkilidir. İçinde bulunulan kültür, kamusal tasarımın üretilmesinde etkili olduğu gibi kamusal tasarım da içinde bulunduğu kültürü ve toplumu etkileyecek ve dönüştürecek potansiyele sahiptir. Çalışma "kamusal tasarım"ı sosyolojik ve kentsel bağlamından hareketle, mimarlık alanı içerisinde ele almaktadır. Mimari tasarımın kamusallığa katkısının nasıl artırılabileceği sorgulanırken, tarihsel süreçteki kamusal tasarım arayışlarından başlanarak; kamusallığa katkı sağlayan mimari tasarımlar, destek olan unsurlar ve etkileri örnekler üzerinden incelenmiştir. Kamusal tasarımın tarihi süreci kısaca ve somutlaştırılarak ifade edilmiş ve örnekler üzerinden kamusal olarak nitelikli tasarımların taşıdıkları özellikler ve gözettikleri öncelikler tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Kamusal alan, Kamusal mekan, Kamusal tasarım, Kamusallık, Mimarlıkta kamusal tasarım