Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Güler KESKİN
Danışman: Fatma Nur Tuğcu Demiröz
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışmanın amacı kandidiyazis enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan suda çözünürlüğü düşük antifungal bir etkin madde olan vorikonazol (VZ)’ün vajinal uygulanması için kontrollü salım yapan mukoadezif organojellerinin geliştirilmesi, in vitro ve ex vivo karakterizasyonu ile in vitro antifungal etkinlik çalışmalarınnın değerlendirilmesidir. Bu amaçla VZ’nin çözünürlüğünü artırmak için esansiyel yağlar kullanılmış ve bu yağlar içinde çözünen VZ’nin yağlı çözeltisi HPMC jel içine dahil edilerek organojel formülasyonları geliştirilmiştir. VZ’nin erime derecesi tayini, DSC, FT-IR analizi ve partisyon katsayısı çalışmaları ile fizikokimyasal özellikleri belirlenmiştir. Daha sonra sekiz farklı esansiyel yağda VZ’nin çözünürlük çalışması yapılmış ve çözünürlüğü en yüksek olan oleik asit, lavanta yağı ve karanfil yağı organojel formülasyonlarında kullanılmak üzere seçilmiştir. Organojel formülasyonlarının su fazı için ise HPMC K100M polimeri %2 oranında kullanılarak hidrojel hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı çalışmalar amacıyla farklı oranlarda yağ fazı: su fazı oranı denenmiş ve optimize yağ fazı: su fazı oranı 1:4 (h:h) ve 1:5 (h:h) olarak belirlenmiştir. Bu oranlarda hazırlanan organojel formülasyonlarının karakterizasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar arasında; fiziksel görünüş, pH, viskozite ve reolojik özellikler, etkin madde miktar tayini, doku profili analizi, yayılabilirlik testi, ex vivo mukoadezyon çalışmaları, in vitro olarak Franz difüzyon hücresinde geçiş çalışmaları, ex vivo permeabilite, in vitro antifungal etkinlik ve stabilite çalışmaları bulunmaktadır. Tüm sonuçlar değerlendirildiğinde, lavanta yağı ile 1:5 (h:h) yağ fazı: su fazı oranında hazırlanan organojelin (VL2) pH, viskozite, yayılabilirlik, mekanik ve mukoadezif özellikleri vajinal uygulama için uygun bulunmuştur. Ayrıca VL2 formülasyonu yüksek in vitro salım profiline ve ex vivo permeabilite oranına sahiptir ve 4°C’de 3 ay boyunca stabilitesini koruduğu görülmüştür. VL2 organojel formülasyonu Candida albicans’a karşı yüksek in vitro antifungal etkinlik sergilemiştir. VZ’nin vajinal uygulaması ve topikal etkisi için organojel temelli formülasyonları başarıyla geliştirilmiştir.
Anahtar Sözcükler : Vorikonazol, Organojel, Mukoadezyon, Vajinal İlaç Formülasyonları, İn Vitro Antifungal Aktivite