HASTANE TEMİZLİK HİZMETLERİ PERSONELİNİN TIBBİ ATIKLARIN TOPLANMASI, TAŞINMASI VE DEPOLANMASI İLE İLGİLİ BİLGİ VE UYGULAMALARININ BELİRLENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esengül ÇAMÖZÜ

Danışman: YETER KİTİŞ

Özet:

Bu araştırma Gülhane Askeri Tıp Akademisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi temizlik şirketinde dezenfeksiyon elemanı olarak çalışan ve aynı zamanda tıbbi atık toplama işi ile görevli kişilerin enfeksiyonlar açısından önemli risk oluşturan tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve depolanmasına ilişkin bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi amacı ile yapılmış tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırmada örneklem seçimi yapılmadan çalışanların tümü araştırmaya dahil edilmiştir. Veriler araştırmacının literatürden, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinden ve uzman görüşünden yararlanarak oluşturduğu anket formu ve gözlem formu ile toplanmıştır. Gözlem formu; çalışanların tıbbi atıkların birimlerden toplanması, taşınması, depolanması sırasındaki uygulamalarını ve koruyucu kullanımlarını gözlemek amacıyla oluşturulan 5 bölüm ve 36 işlemden oluşmaktadır. Katılımcılar en az 15 gün ara ile ikişer kez gözlenmiş ve sonra anket formu uygulanmıştır. Katılımcılar anket uygulaması aşamasında, araştırma hakkında bilgilendirilerek yazılı olurları alınmıştır. Anket formu çalışanların kendileri tarafından doldurulmuştur. Veriler SPSS 12 paket programı ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan bireylerin %71.7’si erkek, %28.3’ü kadınlardan oluşmaktadır. Yaş ortalaması 28.9 olan araştırma grubunda ortalama çalışma süresi 3.7 yıldır. Bireylerin %93.9’u Hepatit B aşısı ve %35.4’ü Tetanos aşısı yaptırmıştır. Araştırmaya katılanların tamamı işle ilgili eğitim almıştır. Araştırmaya katılan bireylerin tamamı tıbbi atıklardan hastalık bulaşabileceğini söylemiş ve %36.4’ü şu ana kadar olan çalışma sürelerinde hasta sıvıları ile temas etmiş delici kesici bir aletle en az 1 kez yaralandığını belirtmişlerdir. Tıbbi atık ile ilgili işlemlerde eldiven kullanma oranı %100 olarak bulunmuştur. Katılanların %95’i tıbbi atıkları kırmızı renkli torbaya toplamıştır. Katılımcıların %96.97’si ankette tıbbi atıkları topladıktan sonra ellerin yıkanması gerektiğini ifade ederken yapılan gözlemlerde %51’inin ellerini yıkadıkları belirlenmiştir. Bu durum çalışanların sağlığının korunmasında bilgilendirmenin yeterli olmadığı, eğitimlerin sık tekrarlanması, doğru davranışların pekiştirilmesi, görsel uyaranların kullanılması ve bazı önlemlerin alınması gereğine işaret etmektedir. Hastanelerde her aşamada kontrolü yapılan etkin bir atık yönetimi planı oluşturulması ve hastanede çalışan sağlığı ve güvenliği birimi kurulması önerilmektedir.