Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜLENT KANDEMİR
Danışman: Ebru Kılıç Çakmak
Özet:
Araştırmanın amacı; farklı etkileşimsel uzaklık düzeylerinin, öğrencilerin sosyal bilişsel ve öğretimsel bulunuşluk algıları ile akademik başarılarına etkisini incelemektir. Araştırma iki faktörlü 3x2’lik gruplararası faktöriyel desende gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği ve okul öncesi öğretmenliği programlarında öğrenim gören 72 öğrenciden oluşmaktadır. Deney 1 (n=24), Deney 2 (n=24) ve Deney 3 (n=24) grubunda yer alan öğrenciler 16 hafta boyunca farklı etkileşimsel uzaklık düzeylerine sahip çevrimiçi ortamlarda öğrenim görmüşlerdir. Eğitim sürecinde deney gruplarındaki öğrencilere etkileşimsel uzaklık kuramının diyalog boyutu sabit (çok) olmak üzere yapılandırılmış, orta yapılandırılmış ve yapılandırılmamış çevrimiçi ortamlar sağlanmıştır. Yapı boyutunun planlanmasında bulanık analitik hiyerarşi sürecinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri, araştırma topluluğu ölçeği, çevrimiçi öğrenme ortamındaki bloglar, çevrimiçi öğrenme ortamındaki etkinlik kayıtları, görev dosyaları, proje dosyası, başarı testi ve çevrimiçi öğrenme ortamına ilişkin görüş formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, tek faktörlü ANOVA, tek faktörlü ANCOVA, MANOVA ve içerik analizi kullanılmıştır. İstatiksel analizler sonucunda öğrencilerin görev puanları, ders etkinliklerine katılım puanları, blog puanları ve proje puanlarında farklı etkileşimsel uzaklık düzeyine göre anlamlı bir fark görülmemiştir. Öğrencilerin öntest başarı puanlarına göre düzeltilmiş sontest başarı puanları arasında anlamlı bir fark olduğu
vii
görülmüştür. Yapılandırılmamış grupta öğrenim gören öğrencilerin başarı ortalama puanı ile yapılandırılmış gruptaki öğrencilerin başarı ortalama puanları arasında, yapılandırılmamış grup lehine, anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Orta yapılandırılmış grupta öğrenim gören öğrenciler ile yapılandırılmamış ve yapılandırılmış gruptaki öğrencilerin başarı ortalama puanları arasında ise anlamlı bir fark görülmemiştir. Grupların akademik başarı puanları arasında orta yapılandırılmış gruptaki öğrencilerin akademik başarı puan ortalaması, yapılandırılmış ve yapılandırılmamış gruptaki öğrencilerin puan ortalamasından daha yüksek çıkmıştır. Yapılandırılmış gruptaki öğrencilerin akademik başarı puan ortalamasının az da olsa yapılandırılmamış gruptaki öğrencilerinkinden yüksek olduğu görülmüştür. Farklı etkileşimsel uzaklık düzeyine sahip gruplarda yer alan öğrencilerin öntest başarı puanlarına göre düzeltilmiş akademik başarı puanları arasında ise anlamlı bir fark görülmemiştir. Grupların araştırma topluluğu ölçeği puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Yapılandırılmış grubun sosyal bulunuşluk puan ortalamasının hem orta yapılandırılmış hem de yapılandırılmamış grubun puan ortalamasından daha yüksek olduğu fakat gruplar arasında anlamlı bir farkın olmadığı görülmüştür. Bilişsel bulunuşluk puan ortalaması yapılandırılmış grupta, orta yapılandırılmış ve yapılandırılmamış gruptakinden daha yüksek olmasına rağmen bu fark anlamlı bulunmamıştır. Yapılandırılmış grubun öğretimsel bulunuşluk puan ortalaması orta yapılandırılmış ve yapılandırılmamış grubun puan ortalamasından daha yüksek olsa da öğretimsel bulunuşluk puan ortalamaları farklı etkileşim uzaklık düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Öğrencilerin akademik başarı puanları ve araştırma topluluğu ölçeği puanları arasında gruplar arası fark çıkmamasında bulundukları çevrimiçi ortama ilişkin duydukları memnuniyetin etkili olduğu görülmüştür. Çevrimiçi ortamların sağlamış olduğu diyalog ortamı ve öğretim elemanın öğrencilerle ilgili olmasının (iletişim ve etkileşimin yüksek tutulması) bu süreçte etkili olduğu görülmüştür. Sonuç olarak farklı etkileşimsel uzaklık düzeylerinde sunulan yüksek diyalog, gruplar arası oluşabilecek yapı boyutu kaynaklı farklılaşmayı ortadan kaldırmada etkili olmuştur. Çevrimiçi ortamlarda diyalog azami düzeyde tutulursa, yapı boyutu kaynaklı oluşabilecek etkileşimsel uzaklığın önüne geçilebilir. Anahtar Kelimeler: Etkileşimsel uzaklık, Sosyal bulunuşluk, Bilişsel bulunuşluk, Öğretimsel bulunuşluk, Çevrimiçi öğrenme, Akademik başarı