Rosmarinus officinalis L.Bitkisi Üzerinde Fitoterapötik Araştırmalar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pelin Özçay Gökçen

Danışman: BİLGE ŞENER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Halk arasında Biberiye olarak bilinen Rosmarinus officinalis L. yaprakları eski çağlarda gerek baharat olarak gerekse gıdaları saklamak amacıyla kullanılan ilerleyen zamanlarda çeşitli araştırmalarla içeriğinin keşfedilmesiyle birlikte ilaç endüstrisinde kullanılmaya başlayan Lamiaceae (Ballıbabagiller) familyasının bir üyesidir. Kuşdili olarak da tanınan anavatanı Akdeniz havzası ve Güney Afrika olan bitki, aromaterapide yaygın olarak kullanılır. Bu çalışmamızda, Rosmarinus officinalis L. içeren farmasötik preparatların Türkiye deki mevcut üç örneği, aktardan alınan kurutulmuş bitki örneği ve doğadan toplanıp kurutulmuş örnekleri araştırma materyali olarak kullanılmıştır. Bu örneklerin metanol ekstreleri hazırlanmış; ince tabaka kromatografisi (İTK) ile analizleri yapılmıştır. Avrupa Farmakopesi 7.0 ve 7.6 referans alınarak tüm numunelerin; makroskobik ve mikroskobik incelemeleri, total kül ve su miktar tayinleri, esansiyel yağ ve total hidroksisinnamik asit türevlerinin tayini yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, numunelerin farklı serilerinde farklı sonuç bulunmamıştır, preparatlar rosmarinik asit ve kafeik asit yönünden değerlendirildiğinde aktar numunesinde kafeik asit bulunmadığı halde diğer örneklerde bulunduğu tespit edilmiştir. Rosmarinik asit yönünden değerlendirildiğinde; örneklerin birinde ve aktar örneğinde rosmarinik asidin bulunmadığı, doğadan toplanıp kurutulan örnekte ise varlığı tespit edilmiştir. Yapılan analizler Türkiye de mevcut üç Rosmarinus officinalis içeren preparatın, aktardan alınan kurutulmuş drogun ve doğadan toplanıp kurutulmuş bitki materyalinin Farmakope monografında verilen spesifikasyonları tam olarak karşılamadığını göstermiştir.