Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Umur TUĞCU YILMAZER
Danışman: Şule Coşkun Cevher
Özet:
Nörodejeneratif bir hastalık olan Alzheimer hastalığı demanslar arasında en yaygın görülen demans tipidir. Diğer birçok hastalıkta olduğu gibi Alzheimer hastalığında da oksidatif stres meydana gelmekte ve nöron hasarının ilerleyişini artırmaktadır. Öte yandan birer fenolik bileşik olan Morin ve Hesperidinin oksidatif stres üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada Morin ve Hesperidinin, streptozotosin (STZ) ile indüklenen deneysel Alzheimer modelinde oksidatif stres ve Bilişsel fonksiyonlar üzerine olan etkilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla 50 adet wistar albino erkek rat temin edilerek 5 grup oluşturulmuştur; Kontrol grubu (n=10), Alzheimer grubu (n=10), Morin uygulaması yapılan grup (n=10), Hesperidin uygulanan grup (n=10) ve Morin + Hesperidinin birlikte uygulandığı grup (n=10). 40 adet rata stereotaksik cerrahi yoluyla STZ verilerek deneysel Alzheimer modeli oluşturulmuştur. Ratların Alzheimer olduğunu ve bilişsel fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla Moris su tankı (MWM) testi uygulanmıştır. Yedi gün boyunca hesperidin ve morin uygulanmıştır. Bu 7 günlük uygulama sonunda ratlar sakrifiye edilerek beyin dokuları ve kanları alınmış ve dokuda oksidatif stres belirteçleri olan Nitrik Oksit (NOx) ve Protein Karbonilleri (PC) seviyeleri, serumda ise İleri Protein Oksidasyon Ürünleri (AOPP) ve Doublecortin-like kinase-1 (DCLK-1) seviyeleri ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda Alzheimer grubu kontrol grubu ile kıyaslandığında NOx, PC ve AOPP seviyeleri sırasıyla 2,57, 2,34 ve 1,55 kat artmıştır. Hesperidin uygulaması yapılan grupta NOx seviyeleri 3,23 kat, PC seviyeleri 2 kat ve AOPP seviyeleri ise 1,37 kat düşmüştür. Morin uygulanan grupta NOx seviyeleri 2,79 kat, PC seviyeleri 1,88 kat ve AOPP seviyeleri 1,43 kat düşmüştür. Morin ve Hesperidinin kombine uygulandığı grupta ise NOx seviyeleri 4,92 kat, PC seviyeleri 1,91 kat ve AOPP seviyeleri 1,49 kat düşmüştür. Tüm gruplarda NOx, PC ve AOPP seviyeleri istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. DCLK-1 seviyeleri ölçüldüğünde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Elde ettiğimiz veriler doğrultusunda Morin ve Hesperidinin nitrosatif ve oksidatif stresi regüle ederek azalttığı gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Alzheimer, Oksidatif stres, Nitrik Oksit, Moris Water Maze,
Morin, Hesperidin