Cumhuriyet Döneminde Türkiye'de müzik eğitiminin gelişimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: YUNUS GÜNDÜZ

Danışman: GÜRCÜ ERDAMAR

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Cumhuriyet döneminden günümüze kadar uzanan müzik eğitiminin aşamalarını ve bununla birlikte karşılaştığı sorunlarını, etkileşimlerini ve gelişimlerini açıklamaktır. Yapılan bu çalışmada, Cumhuriyet Dönemi'nde müzik eğitimi ile ilgili meydana gelmiş olayların neler olduğunun incelenmesi ve açıklanması için döneme ait olan yazılı kaynaklar ve belgeler incelenmiştir. Bu nedenle araştırmada doküman analizi kullanılmıştır. Doküman analizi bilgi içeren yazılı materyalleri kapsadığı için birden fazla kaynak kullanılmıştır. Bu kaynaklar başta kütüphane olmak üzere farklı yerlerden faydalanılan kitap, dergi, makale, şura kararları vb. dokümanlar olmuştur. Cumhuriyet dönemini inceleyen bu çalışmada Atatürk'ün düşüncelerinin müzik eğitimi ve müzik bilimi üzerindeki etkilerine bakılmıştır. Sonraki dönemlerde oluşan politik ve kültürel yapının müzik eğitimine etkilerine odaklanılmıştır. Ayrıca Cumhuriyet döneminde açılan müzik kurumlarının müzik eğitimine katkıları, müzik eğitimi ile ilgili şura kararları ve müzik öğretmeni yetiştiren kurumların programları incelenmiştir. Araştırma beş bölümde yapılandırılmıştır. İlk bölümde araştırmanın problemine, amacına, önemine, sınırlılıklarına ve tanımına yer verilmiştir. İkinci bölümde ilgili araştırmalara, üçüncü bölümde araştırmanın yöntemine; modeline, verilerin toplanmasına, verilerin analizlerine, dördüncü bölümde yapılan araştırmalardan elde edilen bulgulara ve yorumlara, son bölümde ise araştırmanın sonuç ve önerilerine yer verilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen sonuçlar ayrı başlıklar içerisinde ele alınmıştır ve şu sonuçlara ulaşılmıştır; - Cumhuriyet Dönemi Müzik Politikaları incelendiğinde, bu dönemde başlığında Atatürk'ün düşünceleri ve müzik eğitimiyle ilgili fikirlerinin etkili olduğu, ve bunun sonucunda müzik eğitimiyle ilgili yenilikler yapıldığı ve Cumhuriyet dönemi'nin düşüncelerini yansıtan kurumlar açıldığı görülmüştür. Bu kurumlar şunlardır; - Ankara'da Musiki Muallim Mektebi kuruldu. (1924) - Mızıka-i Hümayun Ankara'ya taşınarak Riyaset-i Musiki Heyeti adını aldı (1924) - İstanbul Belediye Konservatuarı kuruldu. (1926) - Ankara Devlet Konservatuarı kuruldu. (1926) - Gazi Terbiye Enstitüsü Müzik Bölümü kuruldu. (1937) - Ankara'da Askeri Müzik Okulu öğretime açıldı. (1938) - Şûra Kararlarında Müzik Eğitimiyle İlgili alınan doğrudan kararlara bakıldığında VI, VIII, IX, XII, XV ve XVIII. Şûralarda doğrudan kararlar alındığı saptanmıştır.alınmıştır. Bu şûralarda alınan kararlarda genel olarak ortaokul ders dağıtım çizelgesi oluşturulmuş, müzik dersi ortak dersler içerisine dahil edilerek hem zorunlu hem de seçmeli dersler arasında yer almış ve müzik dersinin notla değerlendirilmesi yönünde kararlar alınmıştır. Bunu dışındaki şûralarda müzikle ilgili görüş ve öneriler ifade edilmiştir. - İlköğretim Kurumlarında Müzik Eğitim Programları başlığında 1924, 1926, 1936, 1939, 1948, 1962, 1968, 1997, 2005 ve 2010 ilköğretim programları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda 1939 ve 1948 köy ilkokul programında müzik dersinin yer almadığı bunun dışındaki programlarda müzik dersinin zorunlu dersler arasında olduğu belirlenmiştir. - Müzik Öğretmeni Yetiştiren Programlar başlığında Musiki Muallim Mektebi'nin 1925 ve 1931 eğitim programına değinilmiş bunun yanı sıra Gazi Terbiye Enstitüsü Müzik Şubesi'nin 1941 ve 1970 programları incelenmiş; daha sonra Gazi Yüksek Öğretmen Okulu'na ve ardından Gazi Eğitim Fakültesi'ne dönüşen bu kurumların eğitim programlarına değinilmiştir. Musiki Muallim Mektebi'nden günümüze kadar gelen ve en son eğitim fakültelerine dönüşen bu kurumların programları Alan Bilgisi, Genel Kültür ve Öğretmenlik Bilgisi derslerinden oluşmuştur.