Diabetik Hasta Popülasyonunda Pankreatik Ekzokrin Yetmezlik: Fekal Elastaz Tayini


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ünsal Özek

Danışman: İLHAN YETKİN

Özet:

Bu çalışmada Diabetes Mellituslu (DM) hastalarda fekal elastaz (FE) düzeylerini ölçerek var olan pankreas ekzokrin yetmezliği (PEY) saptamak ve PEY in DM süresi, glisemik kontrol ve DM komplikasyonları ile olan ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmamız prospektif, kesitsel ve olgu-kontrol çalışması olarak planlanmıştır. T1D, T2D ve kontrol grubunun verileri karşılaştırılmıştır. Fekal elastaz (FE) düzeyine göre 100 μg/g altında olanlara ağır, 100-200 μg/g arasında olanlara hafif-orta PEY tanısı konmuş, 200 μg/g üzerine olanlar ise normal olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmaya T1D li 42 hasta (17 erkek, 25 kadın), T2D2li 97 hasta (45 erkek, 52 kadın) ve sağlıklı 23 kişi (7 erkek, 16 kadın) olmak üzere toplam 162 olgu dahil edilmiştir. T1D grubunda %50 (21 hasta) hafif-orta PEY saptanırken, %19,9 (N=7) ağır yetmezlik saptandı. T2D grubunda ise %49,5 (48 hasta) hafif-orta ve %21,7 (21 hasta) ağır yetmezlik saptandı. Kontrol grubunda ise %21,7 (N=5) oranında hafif-orta yetmezlik ve % 4,4 (N=1) oranında ağır yetmezlik saptandı. FE seviyesi hem T1D (173,81±84,0 μg/g) hem de T2D Grubu nda (163,9±78,8 μg/g), Kontrol Grubu na göre (258,5±85,4 μg/g) daha düşük seviyelerde iken (hepsi için p<0,05), T1D ve T2D grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0,05). DM yılı ile FE seviyeleri arasında negatif korelasyon saptanmıştır (r=-0,169, p=0,047). FE seviyeleri ile 74 HbA1c, açlık plazma glukozu, amilaz, C-peptid ve lipaz seviyeleri arasında ise anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır (hepsi için p>0,05). Çalışmamız sonucuna göre FE seviyesinin DM hastalarında sağlıklı bireylere göre belirgin seviyede düştüğü, DM süresi uzadıkça FE düzeyinin azaldığı, uzun DM süresi ve kötü glisemik kontrol birlikteliğinde FE düzeyinin daha düşük olduğu ve FE düzeyi ile DM komplikasyonları arasında ilişki olmadığı saptanmıştır.