Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülen Özel Kaya
Danışman: NURGÜN KÜÇÜKBOYACI
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Althaea officinalis L. (Malvaceae) ülkemizde doğal olarak yetişen, 2 m ye kadar boylanabilen, pembemsi-beyaz çiçekli çok yıllık bir bitkidir2,38. Avrupa Farmakopesi nde bitkinin kökü Althaeae radix ve yaprağı Althaeae folium drog olarak kayıtlıdır29. Bitkinin kök ve yaprakları yüksek oranda müsilaj taşımaktadır30,31. Fitoterapide bitkinin kökü ve yaprağı, müsilajından dolayı kuru öksürükte antitussif33,34,134 ve demulsan olarak1,35, üst solunum yollarının ve gastrointestinal sistemin mukozal enflamasyonuna bağlı irritasyonu iyileştirmede1,34 ve emoliyan olarak36,37 kullanılmaktadır. Adana ve Ankara daki aktarlardan satın alınan numunelerin Avrupa Farmakopesi 7.3 monografında belirtilen özellikleri taşıyıp taşımadığı değerlendirilmiştir. Örneklerin analizinde standart numune olarak doğadan toplanan A. officinalis örnekleri kullanılmıştır. Numuneler morfolojik ve mikroskobik analiz, İTK, yabancı madde, kurutmada kayıp, bütün kül ve asitte çözünmeyen kül miktar tayini ile şişme indisi değeri yönünden incelenmiştir. İncelenen aktar numunelerinin A. officinalis olmadığı, Alcea cinsine ait olduğu belirlenmiştir. Bundan dolayı A. officinalis kök ve yaprak droğu için Farmakope de istenen analizler aktar örneklerinde yapılmamıştır. Elde ettiğimiz bulgulara göre, doğadan toplanan A. officinalis örneğinin yaprak ve kökünün, şişme indisi haricinde tüm analizlerde Farmakope ye uygun değerlerde olduğu görülmüştür. Doğadan toplanan örnek Farmakope'de belirtilen değerden daha düşük müsilaj taşıdığı için, Avrupa Farmakopesi 7.3 monografına uygun bulunmamıştır. Sonuç olarak, aktarda hatmi adı altında satılan örneklerin bilimsel drog tanımına uymadığı ve halk sağlığı açısından tehdit oluşturduğu görülmüştür.