Belgelendirme kuruluşlarının yetkilendirilmesinde kullanılan kriterlerin çok ölçütlü karar verme yöntemleriyle değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: YAPRAK AKÇAY ZİLELİ

Danışman: BİLAL TOKLU

Özet:

Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları ulusal ya da uluslararası meslek standartlarına dayalı geliştirilen Ulusal Yeterliliklere göre sınav ve belgelendirme faaliyetlerini yürüten personel belgelendirme kuruluşlarıdır. Bu kuruluşlar; Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) ya da Avrupa Akreditasyon Birliği bünyesinde çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış başka akreditasyon kurumlarınca ilgili yeterliliklerde TS EN ISO/IEC 17024 standardı şartlarına uygun oluşturulmuş sistem dâhilinde akredite edilmekte ve akreditasyon sonrası Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yapılan inceleme, denetim ve değerlendirme sonucunda yetkilendirilmektedirler. Bu çalışmada, söz konusu kuruluşların yetkilendirme kriterlerinin ağırlıklandırılması ve değerlendirilmesi amacıyla çok ölçütlü karar verme yöntemlerinden olan Analitik Hiyerarşi Süreci, Analitik Hiyerarşi Sürecinin Veri Zarflama Analizi ile Bütünleşik Uygulaması ve Analitik Ağ Sürecinin DEMATEL Yöntemi ile Bütünleşik Uygulamasını içeren iki yöntem uygulanmıştır. Bu yöntemler, kriter bağımlılıklarının olduğu ve olmadığı yöntemler şeklinde kendi içlerinde uzman görüşlerine bağlı olarak karşılaştırılmışlardır. Yöntemlere ilave olarak Bütünleşik Analitik Hiyerarşi Süreci Veri Zarflama Analizi verileri ile DEMATEL Sonucu elde edilen ana kriterler toplam ilişki matrisi entegre edilerek yeni bir yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemle de ağırlıklar tespit edilmiştir. Ağırlıkların tespiti sonrası kriterler yöntem bazında önem durumlarına göre sınıflandırılmıştır. Çalışma kapsamında önerilen yeni yöntem sonucu elde edilen sınıflandırma dikkate alınarak, kuruluşların sahip oldukları sınav ve belgelendirme sistemlerinin değerlendirilmesi amacıyla yeni bir yaklaşım sunulmuştur.