Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sercan Halat
Danışman: MURAT ÖZBAY
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen kişilerde dinleme becerisinin geliştirilmesi sürecinde ortaya çıkan kaygı ve bu kaygının nedenleri, yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenen öğrencilere uygulanmak üzere uyarlanan Yabancı Dil Dinleme Kaygısı Ölçeği, kişisel bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla araştırılmaya ve ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini, Ankara ilinde Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrenciler oluşturmaktadır. Amaçlı örnekleme yapılarak Gazi Üniversitesi Türkçe Öğrenim Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÖMER) ve Hacettepe Üniversitesi Türkçe Öğrenim Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÖMER) örneklem olarak alınmıştır. Araştırma için geçerli veri elde edebilmek amacıyla ölçek, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve kişisel bilgi formu, Diller İçin Avrupa Ortak Çerçeve Metni temel alınarak oluşturulan sınıflarda B1 ve B2 düzeyinde (ara düzey) eğitim gören öğrencilere uygulanmıştır. Örneklemde, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen ve ara düzeyde olan 187 öğrenci bulunmaktadır. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygı düzeylerini tespit edebilmek amacıyla, Kim (2002) tarafından geliştirilen ve Kılıç (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan Yabancı Dil Dinleme Kaygısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda uygulanan ölçekte, uzman görüşleri de alınarak birtakım değişiklikler yapılmıştır. Araştırmanın yapı geçerliliğinin sağlanması için ölçek üzerinde açımlayıcı faktör analizi ve paralel analiz yapılmıştır. Bu analizler sonucunda ölçekten 3 madde atılmış ve 30 maddelik bir ölçek elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak, öğrencilerin cinsiyetlerine, yaşlarına, eğitim durumlarına, ana dillerine ve varsa bildikleri diğer yabancı dillere ait bilgilerin yer aldığı bir kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Kişisel Bilgi Formu ile edinilen bilgiler, öğrencilerin dinleme becerisine yönelik kaygılarını etkilemesi açısından incelenmiştir. Ölçek ve Kişisel Bilgi Formundan elde edilen veriler analiz edilirken sosyal araştırmaların analizinde ağırlıklı olarak kullanılan SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin dinleme becerisini kazanmaları sırasında yaşadıkları kaygının düzeyinin ve sebeplerinin araştırıldığı bu çalışmanın sonuçları şu şekildedir: Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin dinleme becerisine yönelik kaygıları, telaffuz, vurgu ve tonlama, konuşma hızı ve beden dili, dinleme sırasında bir bölümün kaçırılması durumunda bütünü anlayamama korkusu ve özgüven olmak üzere üç boyutta toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerine ilişkin hiçbir boyutta anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygıları, öğrencilerin eğitim düzeylerine göre incelendiğinde, anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygıları, bildikleri diğer dillerin Türkçeyi öğrenmeyi etkileme durumuna göre incelendiğinde, hiçbir boyutta anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygıları, bildikleri diğer yabancı dillerin Türkçe dinleme becerisini etkileme durumuna göre bakıldığında, anlamlı bir farklılığın mevcut olmadığı görülmüştür. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygıları, katılımcıların cinsiyet ve yaş durumlarına göre incelendiğinde, anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Buradan hareketle, yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve bilinen diğer yabancı dillerin, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerde dinleme kaygısına sebep olan değişkenler olmadıkları söylenebilir.