Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Enes GÜLEÇ
Danışman: İhsan Kalenderoğlu
Özet:
Dil eğitiminde dört temel dil becerisi bulunmaktadır. Bu beceriler dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerileridir. Bu dört temel dil becerisi birbirleriyle ilişkilidir ve dilin etkili kullanılması sürecinde oldukça önemlidir. Ancak birey, ana dilini öğrenmek istediği zaman anlama becerileri temel basamağı oluşturmaktadır. Bunun sebebi ise dinleme becerisinin anne karnında altıncı aydan itibaren gelişen bir beceri olmasıdır. Dinleme, seslere anlam yüklenmesi ile başlayan süreçte bireyin yaşam boyu diğer becerilerinin kazanılmasında da kilit rol oynamaktadır. Okuma becerisi ise bireyin eğitim hayatına başladığı andan itibaren göz organıyla öğrenmeyi de öğrendiği ilk beceri olmasının yanı sıra hedef dilde ya da günlük yaşantıda görsellerin, sözcüklerin algılanması ve kodların çözülmesi olarak tanımlanabilir. Bu bağlamdan yola çıkarak anlama becerilerinde eğitim ve öğretim, ölçme ve değerlendirme süreci, bireyin gündelik yaşamında, ana dili eğitiminde ve yabancı dil öğreniminde oldukça önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında eğitim veren Türkçe Öğretim Merkezleri (TÖMER) ve Dil Öğretim Uygulama ve Araştırma Merkezlerinin (DİLMER) B1 seviyesi anlama becerilerindeki ölçme ve değerlendirmesinde başarı durumlarının kurumlar arasındaki tutarlılığının incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu doğrultuda anlama becerilerinden birisi olan okuma becerisinde başarı ölçülmesi için “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen B1 Düzeyi Öğrencilere Yönelik Okuduğunu Anlama Başarı Testi”, dinleme becerisinde başarı ölçülmesi için “The Development of a Listening Test for Learners of Turkish as a Foreign Language” kullanılmıştır. Sekiz farklı TÖMER’den toplamda okuma ölçeğine 301 kişi, dinleme ölçeğine 323 kişi katılmıştır. Toplanan verilerin düzenlenmesi ve bilgisayar ortamına aktarılması için “Office 365 Excel” ve verilerin istatistiksel analizinde “SPSS 26” (Statistic Package For Social Science) programları kullanılmıştır. Verilerin analizi yapılırken nicelik, yüzde, ortalama, standart sapma frekans analizi, tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyant analizi ve verileri karşılaştırmak için tek yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. ANOVA testi sonrası farkı belirlemek için tamamlayıcı post-hoc analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen veriler sonuç bölümünde açıklanmış ve bu sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Yapılan bu analizler sonucunda 8 farklı Türkçe öğretim merkezinin okuma ve dinleme becerisine ait başarı testlerindeki sonuçların ortalama olarak birbirlerine yakın olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler sayesinde kurumlar arası ölçme ve değerlendirme koordinasyon alanlarına katkı sağlanacağı düşünülmektedir.
Dil eğitiminde dört temel dil becerisi bulunmaktadır. Bu beceriler dinleme, okuma, konuşma ve yazma becerileridir. Bu dört temel dil becerisi birbirleriyle ilişkilidir ve dilin etkili kullanılması sürecinde oldukça önemlidir. Ancak birey, ana dilini öğrenmek istediği zaman anlama becerileri temel basamağı oluşturmaktadır. Bunun sebebi ise dinleme becerisinin anne karnında altıncı aydan itibaren gelişen bir beceri olmasıdır. Dinleme, seslere anlam yüklenmesi ile başlayan süreçte bireyin yaşam boyu diğer becerilerinin kazanılmasında da kilit rol oynamaktadır. Okuma becerisi ise bireyin eğitim hayatına başladığı andan itibaren göz organıyla öğrenmeyi de öğrendiği ilk beceri olmasının yanı sıra hedef dilde ya da günlük yaşantıda görsellerin, sözcüklerin algılanması ve kodların çözülmesi olarak tanımlanabilir. Bu bağlamdan yola çıkarak anlama becerilerinde eğitim ve öğretim, ölçme ve değerlendirme süreci, bireyin gündelik yaşamında, ana dili eğitiminde ve yabancı dil öğreniminde oldukça önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında eğitim veren Türkçe Öğretim Merkezleri (TÖMER) ve Dil Öğretim Uygulama ve Araştırma Merkezlerinin (DİLMER) B1 seviyesi anlama becerilerindeki ölçme ve değerlendirmesinde başarı durumlarının kurumlar arasındaki tutarlılığının incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu doğrultuda anlama becerilerinden birisi olan okuma becerisinde başarı ölçülmesi için “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen B1 Düzeyi Öğrencilere Yönelik Okuduğunu Anlama Başarı Testi”, dinleme becerisinde başarı ölçülmesi için “The Development of a Listening Test for Learners of Turkish as a Foreign Language” kullanılmıştır. Sekiz farklı TÖMER’den toplamda okuma ölçeğine 301 kişi, dinleme ölçeğine 323 kişi katılmıştır. Toplanan verilerin düzenlenmesi ve bilgisayar ortamına aktarılması için “Office 365 Excel” ve verilerin istatistiksel analizinde “SPSS 26” (Statistic Package For Social Science) programları kullanılmıştır. Verilerin analizi yapılırken nicelik, yüzde, ortalama, standart sapma frekans analizi, tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyant analizi ve verileri karşılaştırmak için tek yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. ANOVA testi sonrası farkı belirlemek için tamamlayıcı post-hoc analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen veriler sonuç bölümünde açıklanmış ve bu sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Yapılan bu analizler sonucunda 8 farklı Türkçe öğretim merkezinin okuma ve dinleme becerisine ait başarı testlerindeki sonuçların ortalama olarak birbirlerine yakın olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler sayesinde kurumlar arası ölçme ve değerlendirme koordinasyon alanlarına katkı sağlanacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi, Okuma, Okuma Becerisi, Dinleme Becerisi, Ölçme ve Değerlendirme