Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, BİYOLOJİ , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KÜBRA ŞENER
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Murat Ekici
Eş Danışman: Ebru Bodur
Özet:
Bu çalışmada Lamiaceae familyasından seçilen Mentha piperita L., Salvia officinalis L., Lavandula officinalis Mill., Scutellaria orientalis L. ve Melissa officinalis L. bitkilerinin inflamasyon yolağında önemli yere sahip LOX ve COX enzimlerinin aktiviteleri üzerine etkileri belirlenip, ticari ve yan etkileri fazlasıyla bulunan inhibitör ilaçlara alternatif olabilmeleri yönünden incelenmiştir. Bu kapsamda ekstrelerin DPPH+ radikalini süpürücü etkileri incelenmiş ve EC50 değerleri sırasıyla 32,03±13,52; 38,35±12,66; 108,70±8,12; 65,88±12,11 ve 25,75±13,41 µg/mL olarak bulunmuştur. Kontrol olarak kullanılan kuersetinin EC50 değeri (±SEM) ise 2,92±8,54 µg/mL’dir. Kontrole göre ekstrelerin radikali süpürücü etkileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır (p<0,05). DPPH+ radikalini süpürme kapasiteleri zamana bağlı olarak incelendiğinde ekstrelerin etkilerinin, zamana ve konsantrasyona bağlı olarak çeşitlilik gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca ekstrelerin total antioksidan kapasiteleri TAC metodu ile incelenmiş olup en yüksek antioksidan kapasiteye sahip ekstrenin M. piperita L. olduğu belirlenmiştir (50 µg/mL ekstre; 726,62±0,02 nmol/µL Trolox ekivalen değeri). Ekstrelerin COX-2 enzimi üzerine aktiviteleri incelendiğinde IC50 değerleri (±SEM) değerleri sırasıyla 69,98±13,70; 26,44±17,68; 6,23±13,25; 30,43±12,32 ve 16,65±9,09 µg/mL olarak belirlenmiştir. Ekstrelerin 12/15-LOX enzimi üzerine aktiviteleri incelendiğinde IC50 değerleri (±SEM) değerleri sırasıyla 14,98±9,23; 42,54±37,70; 329,48±44,77; 96,63±55,70 ve 35,73±16,75 µg/mL şeklinde bulunmuştur. S. officinalis L. ve L. officinalis Mill. ekstrelerinin COX-2 inhibitör mekanizması incelendiğinde, ekstrelerin kompepetitif inhibitör özelliği gösterdiği belirlenmiştir. M. piperita L. ve S. officinalis L.’in 12/15-LOX enzim ile ilişkisi incelendiğinde ise, ekstrelerin nonkompepetitif inhibitör davranışı belirlenmiştir. Sonuçlar incelendiğinde seçilen ekstrelerin potansiyel anti-inflamatuar ajan olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Lamiaceae, İnflamasyon, LOX, COX