Veri zarflama analizinde yeni karar destek sistemi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: AMİN MİRZAPOUR

Eş Danışman: ADNAN SÖZEN, MUSTAFA KURT

Özet:

Veri zarflama analizinde (VZA) girdi ve çıktı yönlü modelleri çalıştırdıktan sonra etkinlik değerlerinin yanısıra etkinlik değerine ulaşılabilmesi için girdi ve çıktıların hedef değerleri de belirlenir. Ancak hedef değerler karar vericinin önceden belirlediği aralıklar içerisinde değilse veya belirlenen bu hedef değerlerine ulaşılması mümkün değilse etkinliğe ulaşılması mümkün olmayabilir. Etkinliğe ulaşılmasında hedeflenen değerlerin istenilen aralıklar ve kısıtları dikkate alan bir Veri zarflama analizi modeli bulunmamaktadır. Sık kullanılan EMS ve DEAP programlarında bu sorunun çözümü için herhangi bir yöntem geliştirilmemiştir. Bu çalışmada bu eksikliğin giderilmesi için Kourosh ve Arash yönteminden (KAM)yararlanılarak bir Veri Zarflama Modeli geliştirilmiştir. Yeni modelin oluşturulması için KAM yöntemine başvurularak, belirlenen değişkene (çıktı veya girdi) sınır için aralıklar ekleyerek karar vericinin etkinliğini sağlayan diğer girdi veya çıktıların sonuçlarının nasıl değiştiği incelenmiştir. Büyük boyutlu problemlerin çözümü için KAM modeli için geliştirilen EXCEL solver programı hazırlanmıştır. Ayrıca geleneksel veri zarflama analizi modellerinden olan toplamsal modelin sonuçları KAM modelinin sonuçları ile karşılaştırılarak KAM modelinin avantajlı olduğu gösterilmiştir.