İşitme cihazı kullanan çocukların değerlendirilmesinde cihaz kabulü, işitsel algı, tanımlama, sözel ifade ve anlaşılırlık ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışmasının yapılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI ODYOLOJİ KONUŞMA VE SES BOZUKLUKLARI PROGRAMI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAHİME MİRZA

Danışman: Metin Yılmaz

Özet:

İşitme kaybının sosyal, ekonomik, akademik beceriler ve dil gelişimi üzerindeki olumsuz

etkilerini en aza indirmek için erken teşhis hayati önem taşımaktadır. Erken teşhis sonrası

performans takibi ise müdahale sürecinin en az teşhis kadar önemli bir parçasıdır. Bu

çalışmada cihaz kabulü, işitsel algı, tanıma ve anlama, sözlü ifadeler ve anlaşılırlık

alanlarında performans belirlemeyi sağlayan ve orjinal adı “Acceptance-Perception-

Comprehension-Expression-Intelligibility Profile (APCEI)” olan bir ölçek üzerinde

çalışılmıştır. Bu ölçek “Cihaz Kabulü, İşitsel Algı, Tanımlama, Sözel İfade ve

Anlaşılırlık” Ölçeği (KATSA) ismiyle Türkçeye adapte edilmiştir. Ülkemizde işitme

kayıplı çocukların işitsel ve sözel performanslarının değerlendirilmesi için odyoloji

alanındaki ihtiyacın karşılanmasına katkı sağlamak amacıyla bu uyarlama yapılmıştır. Bu

amaçla ölçeğin İngilizce-Türkçe çeviri ve geri çeviri aşamalarından sonra Türkçe

versiyonu oluşturulmuştur. Çalışmamıza 1-18 yaş aralığında 35 koklear implant

kullanıcısı, 21 işitme cihazı kullanıcısı olmak üzere 56 çocuk dahil edilmiştir. Çalışmaya

dahil edilen çocuklara Türkçe versiyon ölçek uygulanmıştır. Uygulama sonucu elde edilen

veriler üzerinde yapılan analiz ile Cronbach alpha sonuçlarının güvenilir düzeyde olduğu,

iç tutarlılığın sağlandığı, elde edilen verilerin normal dağıldığı ve toplam KATSA puanı

değişkeni kullanılarak grup karşılaştırma testlerinin güvenle yapılabileceği kanıtlanmıştır.

Çalışmamızda elde edilen bulgular sonucunda; “Cihaz Kabulü, Algı, Tanımlama, Sözel

İfade ve Anlaşılırlık” ölçeğinin 1-18 yaş aralığında, işitme kayıplı Türk çocuklarında

performans takibi yapmaya uygun olduğu gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Dil gelişimi, performans değerlendirme, işitsel algı, anlaşılırlık,

tanımlama