Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: ALİ GÜLLÜ
Danışman: GALİP YÜKSEL
Özet:Bu araştırmanın iki amacı vardır. Birincisi üniversite öğrencilerinin evlilik sürecinde eşlerinden beklentilerini ölçmek amacıyla geçerli ve güvenilir Eşten Beklentiler Ölçeğinin geliştirilmesidir. İkincisi, Eşten Beklenti Ölçeği (EBÖ) puanları ile bazı değişkenler arasındaki ilişkileri incelemektir. EBÖ'nün geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında toplam 896 öğrenciden oluşan çalışma grubu ile çalışılmıştır. Araştırmada beş ayrı çalışma grubundan toplanan veriler kullanılmıştır. Yapı geçerliği için yapılan açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçüt bağıntılı geçerlik için İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (İBÇÖ) kullanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 25 madde ve 7 faktörlü bir ölçek geliştirilmiştir. Bu yedi faktör doğrulayıcı faktör analiziyle desteklenmiştir. Yedi faktör de alt boyut olarak kabul edilerek, içeriklerine göre Eşe Sevgi, Sosyoekonomik Faktörler, Uyum, Cinsellik, İnanç ve Kültür Benzerliği, Ailelere Saygı ve Eşe Saygı olarak adlandırılmışlardır. Ayrıca ölçeğin iç tutarlık göstergesi olarak Cronbach alfa değeri (,928) yüksek bulunmuştur. İBÇÖ ile yapılan ölçüt bağıntılı geçerlik çalışmaları sonucunda elde edilen ilişki değerleri ölçeğin geçerliğini destekler niteliktedir. Kısaca 25 madde ve 7 alt boyuttan oluşan EBÖ'nün Türkiye'de evlilik öncesi dönemindeki kişilerin eşten beklentilerini ölçecek yeterlilikte güvenilir ve geçerli bir araç olduğu söylenebilir. Araştırma kapsamında geliştirilen EBÖ puanlarının cinsiyet, romantik ilişki durumu, romantik ilişki deneyimi ve romantik ilişkilerini değerlendirme durumu değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Cinsiyet değişkeninin EBÖ toplam puanlarını farklılaştığı, diğer değişkenlerin farklılaştırmadığı bulunmuştur. Ayrıca cinsiyet, romantik ilişki durumu, romantik ilişki deneyimi ve romantik ilişkilerini değerlendirme durumu değişkenlerinin EBÖ'nün alt boyut puanlarını farklılaştırıp farklılaştırmadığı incelenmiştir. Elde edilen bulgular cinsiyet değişkeninin EBÖ'nün Sosyoekonomik faktörler alt boyut puanlarını farklılaştırdığı, diğer karşılaştırmalarda ise farklılaşmanın olmadığını göstermektedir. Sonuçlar literatür ve araştırmalar açısından tartışılmış, gelecekte yapılacak araştırmalara ve psikolojik danışmanlara yönelik önerilerde bulunulmuştur