2009 SEVİYE BELİRLEME SINAVI (SBS) TÜRKÇE SORULARININ ÖĞRETİM PROGRAMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sabire Ceren DEMİR

Danışman: MURAT ÖZBAY

Özet:

İlköğretimin ikinci kademesinde öğrencilere kazandırılması hedeflenen bilgi, beceri ve davranışlar, 2005 Türkçe Dersi Öğretim Programında ayrı ayrı belirlenmiştir. Bunlar, programda dört temel dil becerisi ve dil bilgisi kazanımları olarak yer almaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı ikinci kademe öğrencilerinin akademik başarımlarını ölçmek amacıyla her eğitim-öğretim yılının sonunda SBS adıyla merkezî sınavlar yapmaktadır. İlköğretimi bitiren öğrencilerin devam edeceği orta öğretim kurumları belirlenirken bu sınavlarda alınan puanlara da bakılmaktadır. Bu çalışma, 2009 SBS Türkçe sorularının, 2005 İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Öğretim Programı ile hangi düzeyde paralellik gösterdiğini ve bu programda tespit edilen kazanımları hangi düzeyde ölçtüğünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bir ölçme aracının ölçmek istediği özelliği başka değişkenlerle karıştırmadan tam ve doğru olarak ölçmesine geçerlilik denmektedir. Ölçme aracının geçerliliği, o aracın kullanılış amacına hizmet etme derecesi ile ilgilidir. Bu bağlamda 2009 SBS Türkçe Testi'nin geçerliliğini sorgulayan bir çalışma yapılmamıştır. 2009 Seviye Belirleme Sınavı Türkçe soruları, Türkçe Öğretim Programında belirlenmiş olan kazanımlarla örtüşmekte midir? 2009 Seviye Belirleme Sınavı Türkçe soruları, Türkçe Öğretim Programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen davranışları ölçebilme yeterliliğine sahip midir? Bu sorular, çalışmamıza temel teşkil etmiştir. Bu soruların cevabını bulabilmek için çalışma örneklemim olan 2009 SBS Türkçe soruları, 2005 Türkçe Ders Programındaki kazanımlarla tek tek karşılaştırılmış, bu soruların programda hangi kazanımlarla, ne düzeyde örtüştüğü belirlenmiştir. Varılan sonuçların test edilmesi için Afyonkarahisar il merkezindeki ilköğretim okullarında hâlen görev yapmakta olan 30 Türkçe öğretmeninin anket aracılığı ile görüşleri alınmıştır. Öğretmenler, kendileri için hazırlanmış olan anketlerde verilen bir kazanım ile o kazanımı ölçtüğü düşünülen soruyu incelemişler ve Bu soru, bu kazanımı ölçmektedir., Bu soru, bu kazanımı kısmen ölçmektedir., Bu soru, bu kazanımı ölçmemektedir. seçeneklerinden birini işaretleyerek görüşlerini belirtmişlerdir. Öğretmen görüşleri tablolar yardımıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, 2009 Seviye Belirleme Sınavı Türkçe Sorularının sınavın yapısından dolayı 2005 Türkçe Öğretim Programındaki kazanımları ölçmekte yeterli olmadığı anlaşılmıştır. Türkçe öğretiminde ve Türkçe dersiyle ilgili kazanımların ölçülmesinde çoktan seçmeli testler uygun bir ölçme aracı değildir. Nitekim bu sınavlarda 2005 Programı ile öğrenciye kazandırıldığı varsayılan dinleme ve konuşma ile ilgili bilgi, beceri ve davranışlar ölçülememiş, yazma becerilerinden de bir kısmı ölçülebilmiştir. İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine Türkçe derslerinde dört temel dil becerisi ve dil bilgisi bilgilerini kazandırmaya yönelik bir program uygulanmaktadır. Dolayısıyla bu öğrencilerin Türkçe dersindeki akademik başarılarını ölçebilmek, her alan için ayrı ölçme araçları geliştirmekle mümkün olabilir