Histidin-Triptofan-Ketoglutarat (HTK) çözeltisine eklenen acetyl-L-carnitin in donör uterus daki koruyucu etkilerinin araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İlkay Başer

Danışman: CANDAN ÖZOĞUL

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Günümüzde uterus faktörlü infertil olan kadınlarda uterus transplantasyonu fertilite için alternatif olarak görülmektedir. Organ transplantasyonlarında organın vücuttan çıkartılması, korunması ve nakledilmesi sırasında bazı değişiklikler meydana gelebilir. Donör organın alıcıya nakledilene kadar geçen sürede, canlılığını ve metabolizmasını korumak ve nakilden sonrada iskemi-reperfüzyon hasarını azaltmak için kullanılan bir takım koruma solüsyonları geliştirilmiştir. Transplantasyonda kullanılan çeşitli solüsyonlarla ilgili literatüre geçen çok sayıda araştırma sonuçlarında iskemi reperfüzyon hasarının tam olarak önlenemediği görülmektedir. Bu çalışmada, soğuk depolama solüsyonlarından Histidin Triptofan Ketoglutarat (HTK) içerisine eklenen antioksidan ajan acetyl L-carnitinin uterus dokusundaki potansiyel koruyucu etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla histolojik analizler için hematoksilen-eosin (H&E) boyama, DNA fragmantasyonunu belirlemek için TUNEL yöntemi, biyokimyasal analizler için Lipid peroksidasyonu belirlemek amacıyla TBARS, CAT ve NOS değerleri ölçüldü. 24 adet wistar albino rat rastgele 4 gruba ayrıldı. 1.gruptaki ratların uterusları 4 saat 4oC lik soğuk periyodunda HTK solüsyonunda, 2. gruptaki dokular 4 saat 4oC de HTK + acetyl L-Carnitin solüsyonunda, 3. gruptaki dokular 24 saat 4oC de HTK solüsyonunda, 4. gruptaki uteruslar 24 saat 4oC de HTK + acetyl L-Carnitin solüsyonunda bekletildi. Histolojik incelemelerde 4 ve 24 saatlik soğuk periyodlarında yalın HTK solüsyonunda bekletilen uteruslarda iskemi reperfüzyon hasarı belirlendi. Subepitelial inflamasyon, intraepitelial inflamatuar hücreler, stromal ve intramuskuler fibroblastik granüloza dokusu ve endometrial bezlerde ve stromada apoptotik cisimcikler, yüzeyel ve derin stromada eozinofilik plazma hücreleri, kas bütünlüğünün bozulması zamana koşut olarak artan iskemik bulgulardı. HTK+acetyl L-carnitin solüsyonunda 4 saat bekletilen uteruslarda yüzey epiteli ve subepitelial bölge normal histolojik yapıdaydı. Ancak, endometrial bez hücrelerinde ve bez periferindeki stromada apoptotik görünümlü hücreler bu grupta da gözlendi. HTK+acetyl L-carnitin solüsyonunda 24 saat bekletilen dokularda diğer tüm gruplara göre subepitelial inflamasyonun daha az olduğu, kas bütünlüğünün korunduğu, fibroblastik granülosa alanlarının gelişmediği dikkati çekti, endometrial bez epitel hücrelerinde inflamatuar hücreler ve apoptotik hücreler daha az yaygın olarak izlendi. Ayrıca yüzeyel ve derin stromal bölgede plazma hücrelerinin yoğunluğu da diğer tüm gruplara göre daha azdı. Yalın HTK gruplarında TUNEL pozitif hücrelerin sayısı zamana koşut olarak artarken HTK solüsyonuna Acetyl L- carnitin eklenen deney gruplarında ise uzun dönem uygulamasında TUNEL pozitif hücre sayısının azaldığı belirlendi. Yalın HTK gruplarında ve 4 saatlik HTK solüsyonuna eklenen acetyl L-carnitin uygulamasında lipid peroksidasyonunun yüksek olduğu HTK+acetyl L-carnitinin uzun periyod uygulamasında ise azaldığı belirlendi. Yalın HTK grupları karşılaştırıldığında CAT değerleri arasındaki fark uzun dönemde CAT değerlerinin yükseldiği gözlendi. Ancak acetyl L-carnitin eklenen kısa ve uzun dönemler karşılaştırıldığında CAT değerleri kısa dönemde uzun döneme göre daha yüksek bulundu. NOS değerleri yalın HTK gruplarında zamana koşut olarak artış gösterdi. Acetyl L-carnitin uygulamasının kısa ve uzun periyodları karşılaştırıldığında ise NOS değerlerinin uzun dönemde arttığı gözlendi. Sonuç olarak, organ transplantasyonularında kullanılan yalın HTK solüsyonuna göre HTK solüsyonuna eklenen acetyl L-carnitinin uygulamasının uterusta koruyucu etkisinin daha fazla olduğu ve bu etkinin uzun dönemde daha baskın olduğu belirlendi.